Τα μονοκλωνικά αντισώματα είναι ομοιογενείς ανοσοσφαιρίνες με προκαθορισμένη ειδικότητα προς ένα μονο αντιγονικό επίτοπο και δυνατότητα για ατέρμονη παραγωγή στο εργαστήριο.

Πρώτοι οι Köhler και Milstein κατόρθωσαν να παράγουν μονοκλωνικά αντισώματα το 1975, εργασία για την οποία τιμήθηκαν με το βραβείο Nobel. Αυτό το κατόρθωσαν με σύντηξη α) κυττάρων σπληνός ενός ζώου, που είχε ανοσοποιηθεί έναντι συγκεκριμένου αντιγόνου και β) κυττάρων μυελώματος, νεοπλασματικών δηλαδή κυττάρων, που έχουν την ικανότητα ατέρμονης αναπαραγωγής. Κάποια από τα παραγόμενα κύτταρα αποκτούσαν και τις δύο ιδιότητες, δηλαδή της παραγωγής της συγκεκριμένης ανοσοσφαιρίνης και της ικανότητας ατέρμονης αναπαραγωγής. Με ανακαλλιέργεια των κυττάρων αυτών κατόρθωσαν να παράγουν κεκαθαρμένο αντίσωμα με υψηλού βαθμού ειδικότητα και ευαισθησία.

Τα μονοκλωνικά αντισώματα έχουν αναρίθμητες διαγνωστικές, θεραπευτικές και ερευνητικές εφαρμογές. Στη διαγνωστική χρησιμοποιούνται κυρίως στην ορολογική διάγνωση των λοιμώξεων. Θεραπευτικές εφαρμογές αποτελούν η παθητική ανοσοποίηση με τη χρήση αντιορών, η ανοσοκατασταλτική θεραπεία με τη χρήση γ-σφαιρίνης και η βιολογική θεραπεία των κακοήθων νεοπλασιών.

Γρίβας Δημήτριος, Ιατρός
Μετά από τις υποδείξεις της Επίκουρης Καθηγήτριας Μικροβιολογίας, Βελεγράκη Αριστέας
Εργαστήριο Μικροβιολογίας
Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών
Τελευταία αναθεώρηση : 10/5/2006