Πολλές φορές ασθενείς που πρόκειται να υποβληθούν σε χειρουργική επέμβαση λαμβάνουν σε χρόνια βάση κάποιο φάρμακο του επιδρά στο μηχανισμό της πήξης του αίματος. Τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία παθήσεων του κυκλοφορικού συστήματος, όπως φλεβοθρόμβωση, πνευμονική εμβολή, κολπική μαρμαρυγή, προσθετική βαλβίδα κλπ. Άλλα, όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) χρησιμοποιούνται ευρέως ως αναλγητικά για μυοσκελετικές παθήσεις. Από τα ΜΣΑΦ, η ασπιρίνη χρησιμοποιείται και για την πρωτογενή και δευτερογενή πρόληψη της στεφανιαίας νόσου και των αγγειακών εγκεφαλικών επεισοδίων.

Κατά την προεγχειρητική εκτίμηση του ασθενούς, γίνεται πάντοτε αναφορά στα φάρμακα που λαμβάνει ο ασθενής. Η λήψη των φαρμάκων αυτών αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης αιμορραγικών επιπλοκών κατά την επέμβαση. Ανάλογα με την περίπτωση, ο αναισθησιολόγος μπορεί να ζητήσει την ολιγοήμερη τροποποίηση της φαρμακευτικής αγωγής ή να αποφύγει την εκτέλεση επισκληρίδιας αναισθησίας, για το φόβο εμφάνισης επισκληρίδιου αιματώματος. Συγκεκριμένα:

Η ασπιρίνη και τα υπόλοιπα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη παρεμβαίνουν στη συσσώρευση των αιμοπεταλιων, που είναι το πρώτο βήμα για το σχηματισμό του θρόμβου. Η αντιαιμοπεταλιακή τους δράση οφείλεται στην αναστολή του ενζύμου κυκλοοξυγενάση των αιμοπεταλίων. Στην περίπτωση των λοιπών ΜΣΑΦ εκτός της ασπιρίνης, η αναστολή του ενζύμου είναι αντιστρεπτή, αν διακοπεί το φάρμακο. Για το λόγο αυτό η θεραπεία με τα φάρμακα αυτά μπορεί να συνεχιστεί έως και 1-2 ημέρες πριν το χειρουργείο. Στην περίπτωση της ασπιρίνης, όμως, το ένζυμο αναστέλλεται μη αντιστρεπτά. Το αντιαιμοπεταλιακό αποτέλεσμα παρατείνεται έως ώτου ο οργανισμός συνθέσει νέα αιμοπετάλια από την αρχή. Για το λόγο αυτό η ασπιρίνη καλό είναι να διακόπτεται τουλάχιστον 10-14 ημέρες πριν από την προγραμματισμένη χειρουργική επέμβαση. Η αντιαιμοπεταλιακή δράση της ασπιρίνης ελέγχεται μετρώντας το χρόνο ροής.

Τα κουμαρινικά είναι αντιπηκτικά φάρμακα που παρεμβαίνουν στο μηχανισμό πήξης του αίματος αναστέλλοντας το σχηματισμό των εξαρτώμενων από τη βιταμίνη Κ παραγόντων II, VII, IX και Χ. Στην κατηγορία αυτή ανήκουν η βαρφαρίνη και η ασενοκουμαρόλη (ή νικουμαλόνη). Το αντιπηκτικό αποτέλεσμα με τη χρήση των φαρμάκων αυτών ελέγχεται με τη μέτρηση του χρόνου προθρομβίνης και του INR. Για κάθε πάθηση του κυκλοφορικού, ο χρόνος προθρομβίνης και ο INR ρυθμίζονται έτσι, ώστε να λαμβάνεται το καλύτερο αντιπηκτικό αποτέλεσμα με τον ελάχιστο κίνδυνο εμφάνισης αιμορραγικών επιπλοκών. Η δράση τους αναστέλλεται με τη χορήγηση βιταμίνης Κ, αλλά για να γίνει αυτό απαιτείται τουλάχιστον μια μέρα, επειδή τα κουμαρινικά έχουν μεγάλο χρόνο ημίσειας ζωής στο αίμα. Αυτό σημαίνει πως, αν συμβεί αιμορραγική επιπλοκή στο χειρουργείο, δεν υπάρχει τρόπος άμεσης ανάταξης της δράσης τους. Για το λόγο αυτό, τα κουμαρινικά αντικαθίστανται με ηπαρίνη πριν από την επέμβαση.

Η ηπαρίνη είναι ένα φάρμακο που παρεμβαίνει στην πήξη του αίματος ενισχύοντας τη δράση της αντιθρομβίνης ΙΙΙ, μιας ουσίας του οργανισμού που ασκεί ρυθμιστικό έλεγχο στο μηχανισμό της πήξης. Χορηγείται μόνο υποδορίως ή ενδοφλεβίως. Το αντιπηκτικό της αποτέλεσμα αξιολογείται με μέτρηση του ενεργοποιημένου χρόνου μερικής θρομβοπλαστίνης (aPTT). Οι νέες ηπαρίνες χαμηλού μοριακού βάρους ασκούν αντιπηκτικό αποτέλεσμα, χωρίς να παρατείνουν τον aPTT. Βασικό πλεονέκτημα της ηπαρίνης είναι ο μικρός χρόνος ημίσειας ζωής και, επομένως, η ελεγχόμενη δράση της. Εξάλλου σε περίπτωση αιμορραγικής επιπλοκής, υπάρχει και ειδικό αντίδοτο, η θειική πρωταμίνη, που εξουδετερώνει τη δράση της.