Η σπονδυλική στήλη στηρίζει το ανθρώπινο σώμα και προστατεύει το νωτιαίο μυελό. Μέσω του νωτιαίου μυελού και των νωτιαίων νεύρων μεταφέρονται ερεθίσματα από τον εγκέφαλο προς τον κορμό και τα άκρα για την εκτέλεση κινήσεων. Μέσω των ίδιων σχηματισμών μεταφέρονται και τα αισθητικά μηνύματα από την περιφέρεια, με αντίστροφη κατεύθυνση, για να γίνει η επεξεργασία τους από τον εγκέφαλο.

Η σπονδυλική στήλη αποτελείται από 33-34 σπονδύλους. Από πάνω προς τα κάτω διακρίνουμε 7 αυχενικούς σπονδύλους (συμβολίζονται ως Α1 έως Α7), 12 θωρακικούς σπονδύλους (Θ1 έως Θ12), 5 οσφυϊκούς σπονδύλους (Ο1 έως Ο5), 5 ιερούς σπονδύλους (Ι1 έως Ι5) και 4-5 κοκκυγικούς σπονδύλους. Οι ιεροί και κοκκυγικοί σπόνδυλοι είναι συνοστεωμένοι μεταξύ τους και σχηματίζουν το ιερό οστό και τον κόκκυγα, αντίστοιχα.

Στους σπόνδυλους διακρίνουμε το σώμα (μπροστά) και το σπονδυλικό τόξο (πίσω). Μεταξύ τους υπάρχει κοιλότητα, ο σπονδυλικός σωλήνας, ο οποίος φιλοξενεί το νωτιαίο μυελό. Τα σπονδυλικά τόξα έχουν αρθρικές επιφάνειες για την άρθρωση με τον υπερκείμενο και υποκείμενο σπόνδυλο. Τα σπονδυλικά σώματα δεν εφάπτονται μεταξύ τους, αλλά παρεμβάλλονται οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι. Οι μεσοσπονδύλιοι δίσκοι προσφέρουν ελαστικότητα και απορροφούν τους κραδασμούς. Προς τα πίσω κάθε σπόνδυλος έχει μια ακανθώδη και δύο εγκάρσιες αποφύσεις που χρησιμεύουν για την πρόσφυση μυών και συνδέσμων που σταθεροποιούν τη σπονδυλική στήλη.

Οι δύο πρώτοι αυχενικοί σπονδυλοι ονομάζονται άτλαντας και άξονας, αντίστοιχα και παρουσιάζουν ειδική μορφολογία καθώς αρθρώνονται με την κεφαλή και συμμετέχουν στις περιστροφικές κινήσεις της. Οι θωρακικοί σπόνδυλοι έχουν επιπλέον αρθρικές επιφάνειες για την άρθρωση με τις πλευρές. Διακρίνουμε 12 ζεύγη πλευρών που περικλείουν τη θωρακική κοιλότητα. Το ιερό οστό διαθέτει επιπλέον αρθρικές επιφάνειες για την άρθρωση με τα οστά της λεκάνης.

Τα νεύρα εξέρχονται από το σπονδυλικό σωλήνα μέσω των σπονδυλικών τρημάτων (δεξιά και αριστερά). Έχουμε 31 ζεύγη νωτιαίων νεύρων που είναι μεικτά, δηλαδή έχουν τόσο κινητική, όσο και αισθητική λειτουργία. Διακρίνουμε 8 αυχενικά νεύρα, 12 θωρακικά, 5 οσφυϊκά, 5 ιερά και 1 κοκκυγικό. Υπάρχει μια αναντιστοιχία στην τοπογραφική κατανομή των νευροτομίων του νωτιαίου μυελού και των σπονδυλικών τρημάτων από τα οποία εξέρχονται τα αντίστοιχα νωτιαία νεύρα. Συγκεκριμένα, ο νωτιαίος μυελός είναι βραχύτερος από τη σπονδυλική στήλη και τελειώνει στο ύψος του Ο1-Ο2 μεσοσπονδύλιου δίσκου. Επομένως, τα νεύρα κατέχονται ελαφρά προκειμένου να εξέλθουν από το αντίστοιχο τρήμα και η περιοχή του σπονδυλικού σωλήνα κάτω του Ο2 περιέχει μόνο νεύρα (που σχηματίζουν την ιππουρίδα) και εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Γι’αυτό η θέση αυτή είναι ιδανική για τη διενέργεια οσφυονωτιαίας παρακέντησης για τη λήψη εγκεφαλονωτιαίου υγρού, χωρίς τον κίνδυνο τραυματισμού του νωτιαίου μυελού.

Η σπονδυλική στήλη δεν είναι ευθεία, αλλά εμφανίζει φυσιολογικά κυρτώματα. Η αυχενική και η οσφυϊκή περιοχή στρέφουν το κυρτό προς τα εμπρός, ενώ η θωρακική και η ιερά περιοχή στρέφουν το κυρτό προς τα πίσω. Επίταση ή εξαφάνιση των φυσιολογικών αυτών κυρτωμάτων της σπονδυλικής στήλης είναι η αιτία παθήσεων όπως η κύφωση και η λόρδωση.