Η θειαμίνη, (βιταμίνη Β1, ανευρίνη) ανήκει στις υδατοδιαλυτές βιταμίνες. Συμμετέχει στις αντιδράσεις οξειδωτικής αποκαρβοξυλίωσης των α-κετοξέων κατά τον καταβολισμό των υδατανθράκων. Μερικές από τις αντιδράσεις, όπου συμμετέχει η θειαμίνη είναι οι ακόλουθες :

1. Η αντίδραση αποκαρβοξυλίωσης του 2-οξογλουταρικού οξέος, κατά τον κύκλο του Krebs.
2. Η αντίδραση αποκαρβοξυλίωσης του πυροσταφυλικού οξέος σε ακέτυλο-CoA, στo τέλος της γλυκολυτικής οδού.
3. Η αντίδραση αποκαρβοξυλίωσης του πυροσταφυλικού οξέος σε ακεταλδεΰδη, στα πλαίσια της αλκοολικής ζύμωσης.
4. Αποτελεί συνένζυμο της τρανσκετολάσης, ενός ενζύμου που συμμετέχει στον κύκλο των φωσφορικών πεντοζών.

Είναι, επομένως, απαραίτητη για την παραγωγή ενέργειας στους μυς, την καρδιά και το κεντρικό νευρικό σύστημα, δηλαδή σε ιστούς που μεταβολίζουν πολύ πυροσταφυλικό και γαλακτικό οξύ.

Η θειαμίνη περιέχεται στα δημητριακά ολικής άλεσης, τα όσπρια, το κρέας και τα πουλερικά. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη της θειαμίνης ανέρχεται σε 1.4 mg. Η διαιτητική έλλειψη της θειαμίνης είναι σπάνια, αν εφαρμόζεται ισορροπημένη διατροφή, και παρατηρείται κυρίως στους αλκοολικούς. Στις περιπτώσεις αυτές απαιτούνται μεγαλύτερα του συνήθους ποσά θειαμίνης για την αποδόμηση (αποκαρβοξυλίωση) της αιθυλικής αλκοόλης.

Η ανεπάρκεια της θειαμίνης προκαλεί τη νόσο Beri-Beri. Η νόσος παρατηρήθηκε σε μεγαλύτερη συχνότητα στην ανατολική Ασία, όπου συνδυάστηκε με μονόπλευρη διατροφή με αποφλοιωμένο ρύζι, που δεν περιέχει θειαμίνη. Χαρακτηρίζεται από κόπωση και αδυναμία. Παρατηρούνται επίσης συμπτώματα συμφορητικής καρδιακής ανεπάρκειας με παράδοξη εμφάνιση υπερκινητικής κυκλοφορίας (αυξημένη καρδιακή παροχή).

Η ανεπάρκεια θειαμίνης μπορεί να προκαλέσει και νευρολογικές διαταραχές. Η εγκεφαλοπάθεια του Wernicke οφείλεται στη χρόνια καταστροφή νευρώνων στο κεντρικό νευρικό σύστημα από την έλλειψη θειαμίνης. Στο σύνδρομο Korsakoff παρατηρούνται κενά μνήμης, που πολλές φορές αναγκάζουν τον ασθενή να καταφεύγει σε μυθοπλασία, προκειμένου να καλύψει τα κενά.

Η υπερβολική χορήγηση θειαμίνης δεν οδηγεί σε τοξικότητα. Επειδή είναι υδατοδιαλυτή βιταμίνη, η πλεονάζουσα ποσότητα αποβάλλεται με τα ούρα.