Η κυκλοφορική καταπληξία ονομάζεται και shock τόσο στην ξένη, όσο και στην ελληνική βιβλιογραφία. Περιλαμβάνει όλες εκείνες τις καταστάσεις στις οποίες παρατηρείται ελλιπής ιστική οξυγόνωση, λόγω διαταραχής της αιμάτωσης των ιστών .

Οι πρωτογενείς διαταραχές που το προκαλούν είναι πολλές. Τη βαρύτητα του καθορίζει το είδος της πρωτογενούς βλάβης, η ταχύτητα ανάπτυξής της και η επάρκεια των αντιρροπιστικών μηχανισμών του οργανισμού που κινητοποιούνται από την πρώτη στιγμή. Κλινικά όλες οι μορφές shock εκδηλώνονται με υπόταση . Η εμφάνιση, όμως, της υπότασης μπορεί να καθυστερήσει, και δεν αποτελεί αξιόπιστο κριτήριο της βαρύτητας του shock. Κάθε μορφή shock αποτελεί δυνητικά επικίνδυνη για τη ζωή κατάσταση. Αν παραταθεί μπορεί να επιφέρει πολυοργανική ανεπάρκεια και τελικά το θάνατο.

Η ταχύτητα στην αντιμετώπιση έχει μεγάλη σημασία . Αρχικά οι στερεότυπες ενέργειες του ιατρού έχουν ως στόχο την υποστήριξη της κυκλοφορίας και της οξυγόνωσης των ιστών (ενδοφλέβια χορήγηση υγρών, αγγειοσυσπαστικά φάρμακα, χορήγηση οξυγόνου). Αργότερα πρέπει να εντοπιστεί και το αίτιο που προκάλεσε την κυκλοφορική καταπληξία και να δοθεί η αντίστοιχη θεραπεία. Η σοβαρότητα της κατάστασης οδηγεί συχνά τον ασθενή σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας. Η σωστή εκτίμηση και ορισμένες ενέργειες που μπορούν να γίνουν στον τόπο ενός συμβάντος μπορούν να αλλάξουν ριζικά την πρόγνωση του shock.

Παρακάτω περιγράφονται περιληπτικά οι κύριες μορφές shock:

1. Υποογκαιμικό (ή ολιγαιμικό) shock. Η πρωτογενής βλάβη συνίσταται σε απώλεια αίματος ή υγρών οφειλόμενη σε εξωτερικό τραύμα, εσωτερική αιμορραγία, γαστρορραγία, έγκαυμα, ακατάσχετη διάρροια κλπ. Εδώ προέχει η ενδοφλέβια χορήγηση υγρών για αποκατάσταση του κυκλοφορούντος όγκου αίματος. Ο ασθενής εμφανίζει υπόταση, ταχυκαρδία και ψυχρά άκρα. Στον τόπο ενός ατυχήματος πρέπει να καταβάλλεται κάθε προσπάθεια κάλυψης τραυμάτων που αιμορραγούν ακατάσχετα με κάθε διαθέσιμο μέσο. (Σημειώνεται πως η μετακίνηση του ασθενούς από το μη ειδικό αντενδείκνυται αν συνυπάρχει υποψία κάκωσης του αυχένα ή της σπονδυλικής στήλης)
2. Αναφυλακτικό shock. Οφείλεται στην επαφή ενός προηγουμένως ευαισθητοποιημένου ασθενούς με ένα αλλεργιογονο (π.χ. δήγμα εντόμου). Η κλινική εικόνα μπορεί να εξελιχθεί ταχύτατα. Εμφανίζεται υπόταση και ταχυκαρδία, και τα άκρα είναι θερμά. Παράλληλα, είναι δυνατόν να παρατηρηθεί αλλεργικό εξάνθημα και δύσπνοια, λόγω οιδήματος του λάρυγγα. Η κορτιζόνη και τα αντιισταμινικά βοηθούν αλλά απαιτούν πάνω από ώρα για να δράσουν. Για το αναφυλακτικό shock που εκδηλώνεται ταχύτατα με υπόταση και δύσπνοια φάρμακο εκλογής είναι η αδρεναλίνη η οποία χορηγείται υποδορίως. Πολλοί ατοπικοί ασθενείς (δηλαδή ασθενείς με προδιάθεση για την εμφάνιση αλλεργικών αντιδράσεων) που ζουν σε απομεμακρυσμένες περιοχές είναι μονίμως εφοδιασμένοι με προγεμισμένη σύριγγα για την αυτόματη υποδόρια έγχυσης αδρεναλίνης με το πάτημα ενός κουμπιού, αν παραστεί ανάγκη.
3. Σηπτικό shοck. Οφείλεται σε μια λοίμωξη η οποία παραμένει ανεξέλεγκτη. Σήψη ονομάζεται η κατάσταση στην οποία μια λοίμωξη κινητοποιεί το σύνδρομο συστηματικής φλεγμονώδους απάντησης του οργανισμού (SIRS, Systemic Inflammatory Response Syndrome). Όταν οι αντιρροπιστικοί μηχανισμοί του οργανισμού ανεπαρκήσουν τότε στην κλινική εικόνα της λοίμωξης (πυρετός, θερμά άκρα) επιπροστίθεται και υπόταση και η κατάσταση πλέον χαρακτηρίζεται ως σηπτικό shock. Για τη ριζική θεραπεία του σηπτικού shock απαραίτητη είναι και η θεραπεία με αντιβιοτικά, αλλά και η παροχέτευση διαπυημένων χώρων.
4. Καρδιογενές shock. Εδώ η κυκλοφορική καταπληξία οφείλεται σε βλάβη της αντλητικής λειτουργίας της καρδιάς. Το αίτιο μπορεί να είναι : οξύ έμφραγμα του μυοκαρδίου, πνευμονική εμβολή, διαχωριστικό ανεύρυσμα της αορτής, βαλβιδική ανεπάρκεια, αρρυθμία κλπ. Η βλάβη είναι σοβαρή και η πρόγνωση συνήθως κακή.