Υποθερμία ονομάζεται η πτώση της θερμοκρασίας του σώματος κάτω από 35ºC. Αν η πτώση αυτή οφείλεται σε έκθεση στο ψύχος, η κατάσταση χαρακτηρίζεται ως κρυοπληξία .

Υπάρχουν και άλλες καταστάσεις που μπορούν να επιφέρουν μείωση της θερμοκρασίας του σώματος. Μερικές από αυτές είναι ο υποθυρεοειδισμός, η υπογλυκαιμία, η κατανάλωση αλκοόλ, τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια, τα εγκαύματα κλπ.

Ο φυσιολογικός αντιρροπιστικός μηχανισμός του οργανισμού στο ψύχος συνίσταται σε περιφερική αγγειοσύσπαση και αύξηση της παραγωγής θερμότητας μέσω του μηχανισμού του ρίγους . Η αγγειοσύσπαση του δέρματος βοηθά να διατηρηθεί η θερμοκρασία του πυρήνα του σώματος σταθερή, παρότι το δέρμα αρχίζει να ψύχεται.

Για την μέτρηση της θερμοκρασίας του σώματος καλό είναι να χρησιμοποιείται το θερμόμετρο του ορθού, διότι η θερμοκρασία της μασχάλης είναι εντελώς αναξιοπιστη. Η υποθερμία διαβαθμίζεται σε ήπια, μέτρια και σοβαρή. Σοβαρή θεωρείται όταν η κεντρική θερμοκρασία του σώματος είναι κάτω των 28ºC.

Ο ασθενής αρχικά παρουσιάζει σύγχυση η οποία μπορεί να εξελιχθεί σε κώμα με εξάλειψη των αντιδράσεων στα επώδυνα ερεθίσματα. Παρουσιάζεται βραδυκαρδία, ενώ είναι πιθανή η εμφάνιση επικίνδυνων καρδιακών αρρυθμιών, όπως κοιλιακή μαρμαρυγή. Είναι πιθανή η εμφάνιση μυδρίασης , ενώ συχνά παρατηρούνται διαταραχές στο μηχανισμό της πήξης, αναπνευστική ανεπάρκεια και βλάβη των νεφρών.

Αν η υποθερμία επιμείνει επέρχεται ο θάνατος, καθώς παρατηρείται ασυστολία, ενώ το ηλεκτρεγκεφαλογράφημα εμφανίζει ισοηλεκτρική γραμμή. Τονίζεται, ωστόσο, ότι, λόγω της υποθερμίας, ελαττώνεται δραματικά ο μεταβολισμός του εγκεφάλου. Ενώ σε άλλα αίτια καρδιακής παύσης, ο εγκεφαλικός θάνατος επέρχεται μέσα σε λίγα λεπτά, λόγω ανεπανόρθωτων βλαβών του εγκεφαλικού στελέχους, κατά την υποθερμία η διαδικασία αυτή μπορεί να καθυστερήσει αισθητά. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να συνεχίζεται η προσπάθεια καρδιοαναπνευστικής αναζωογόνησης ακόμα και εάν έχει παρέλθει αρκετός χρόνος από τη στιγμή του ατυχήματος . Η τεκμηρίωση του εγκεφαλικού θανάτου θα γίνει μόνο εάν τα ευρήματα παραμείνουν και μετά τη τεχνητή επαναθέρμανση του σώματος.

Βασικός στόχος της θεραπευτικής αντιμετώπισης είναι η υποστήριξη των ζωτικών λειτουργιών του ασθενούς. Παράλληλα επιχειρείται επαναθέρμανση του σώματος, η οποία γίνεται με δύο τρόπους. α) παθητική επαναθέρμανση με κουβέρτες, ζεστά ρούχα, ζεστό περιβάλλον (σχετικά αργή) και β) ενεργός επαναθέρμανση (πιο γρήγορη) χρησιμοποιώντας επεμβατικές μεθόδους (έγχυση θερμών ενδοφλέβιων διαλυμάτων, εισπνεόμενος θερμός αέρας, θέρμανση του αίματος με εξωσωματική κυκλοφορία).