Η συσκευή golgi είναι ένα δυναμικό οργανίδιο με καθοριστικό ρόλο στην οργάνωση και επιβίωση του κυττάρου. Συνήθως εντοπίζεται κοντά στον πυρήνα. Τα κυριότερα συστατικά του είναι οι πρωτεΐνες σε ποσοστό 60% και τα λιπίδια 40%. Παρουσιάζεται με τη μορφή παράλληλων πεπλατυσμένων σάκων (δεξαμενές) που περιβάλλονται από στοιχειώδη μεμβράνη. Ο αριθμός των δεξαμενών δεν είναι σταθερός αλλά ποικίλλει ανάλογα με το είδος του κυττάρου. Οι δεξαμενές τοποθετούνται η μία πάνω στην άλλη δημιουργώντας μια στοίβα με δύο διακριτές πλευρές:

1. Μία πλευρά εισόδου ή cis golgi, εντοπισμένη κοντά στο ενδοπλασματικό δίκτυο
2. Μία πλευρά εξόδου ή trans golgi, που προσανατολίζεται προς την κυτταρική μεμβράνη

Η συσκευή golgi συγκεντρώνει και τροποποιεί χημικά τα μόρια (συνήθως πρωτεΐνες και λιπίδια) που συντίθενται στο ενδοπλασματικό δίκτυο. Η μεταφορά των μορίων από το ΕΔ στο golgi πραγματοποιείται, είτε μέσω της φυσικής σύνδεσης των μεμβρανών του κυττάρου, είτε με κυστίδια μεταφοράς, που είναι και ο πιο συνηθισμένος τρόπος μετακίνησης. Οι πρωτεΐνες και τα υπόλοιπα μόρια, που έχουν συγκεντρωθεί σε περιοχές του ενδοπλασματικού δικτύου, κλείνονται σε κυστίδια και μεταφέρονται στη πλευρά εισόδου της συσκευής golgi. Η μετακίνηση των μορίων στο εσωτερικό του οργανιδίου γίνεται με τη διαδικασία αποκοπής και σύντηξης των κυστιδίων μεταφοράς. Στους σάκους του golgi κατανέμονται με ανομοιόμορφο τρόπο ένζυμα τα οποία συμμετέχουν στη χημική επεξεργασία των μορίων. Κάποιες από τις λειτουργίες της συσκευής golgi είναι: α) ο διαχωρισμός μεμβρανικών και διαλυτών πρωτεϊνών, β) η γλυκοσυλίωση των γλυκοπρωτεϊνών και των γλυκολιπιδίων, γ) η πρωτεόλυση, δ) η δημιουργία λιποπρωτεϊνών, ε) μεμβρανική βιογένεση κτλ. Αφού ολοκληρωθεί η τροποποίηση και ο σχηματισμός των μορίων το οργανίδιο είναι υπεύθυνο να τα κατευθύνει στον τελικό προορισμό τους. Συνηθέστεροι προορισμοί είναι η κυτταρική μεμβράνη, τα λυσοσωμάτια, η επιστροφή στο ενδοπλασματικό δίκτυο αν τα μόρια διαθέτουν τα κατάλληλα σήματα καθώς και η έξοδος από το κύτταρο (διαδικασία εξωκυττάρωσης). Η μεταφορά στα κατάλληλα κυτταρικά διαμερίσματα γίνεται με τη βοήθεια κυστιδίων μεταφοράς με σημείο εκκίνησης την πλευρά trans golgi.

Στα ζωικά κύτταρα κατά τη διάρκεια της μίτωσης (κυτταρική διαίρεση) η συσκευή golgi σπάζει σε μικρά κυστίδια και επανασχηματίζεται στα θυγατρικά κύτταρα. Αντίθετα, στα φυτικά κύτταρα και στους μύκητες το golgi παραμένει οργανωμένο κατά τη διάρκεια της μίτωσης.

Ανυφαντάκη Φωτεινή, φοιτήτρια Ιατρικής
Τελευταία αναθεώρηση : 1/8/2006