Tου Καθηγητή της Iατρικής κ. Γ. A. Πάγκαλη
Διευθυντή της A' Παθολογικής Kλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών

H Α' Παθολογική Κλινική του Ε.Κ.Π.Α. είναι, μαζί με την Α' Χειρουργική Κλινική, η αρχαιότερη Κλινική της Ιατρικής Σχολής. Ιδρύθηκε το 1837 με διάταγμα «Περί Συστάσεως του Πανεπιστημίου» με πρώτο Διευθυντή τον καθηγητή Ιωάννη Βούρο. Το 1933 εγκαταστάθηκε στο Λαϊκό Νοσοκομείο με πρώτο Διευθυντή τον καθηγητή Σπυρίδωνα Λιβιεράτο. Στους κόλπους της εκπαιδεύτηκαν, στη διάρκεια της ιστορικής της διαδρομής και λειτουργίας, χιλιάδες φοιτητές της Ιατρικής, αλλά και ιατροί, για την απόκτηση ειδικότητας Παθολογίας και άλλων ειδικοτήτων. Την Α' Παθολογική Κλινική ελάμπρυναν με την παρουσία τους σπουδαίοι ιατροί, εκπαιδευτές και ερευνητές, είτε από θέσεις Διευθυντών, είτε από θέσεις στελεχών σε διάφορες βαθμίδες. Χαρακτηριστικά αναφέρονται οι Καθηγητές, οι οποίοι διετέλεσαν και Διευθυντές της Κλινικής: Ιωάννης Βούρος, Γεώργιος Α. Μακκάς, Κωνσταντίνος Π. Δηλιγιάννης, Γεώργιος Καραμήτσας, Ιωάννης Γ. Ζωχιός, Σπυρίδωνας Λιβιεράτος, Ευγένιος Φωκάς. Από το 1969, και μετά την ανάληψη της Δ/νσης της Κλινικής από τον Καθηγητή κ. Φαίδωνα Φέσσα, συνεχίστηκε το άριστο κλινικό και εκπαιδευτικό επίπεδο απόδοσης έργου που προϋπήρχε, με εξέχοντα στελέχη τους ιατρούς οι οποίοι υπηρετούσαν και προ του 1969 στην Κλινική Σπύρο Μπένο, Φαίδωνα Κακλαμάνη, αργότερα Καθηγητή και Διευθυντή της Κλινικής (1989-1992), Φώτη Παυλάτο, Νίκο Παπανικολάου, Ηλία Φωκά, Γιώργο Σταματέλο, γιατρούς και Καθηγητές που δίδασκαν τους φοιτητές και τους νέους συναδέλφους με το παράδειγμά τους. Παράλληλα, ο Καθηγητής Φέσσας, ενέταξε και νέα στελέχη στην Κλινική συγκεκριμένα δε τους κ. Θωμά Τασιόπουλο, Ξενοφώντα Γιαταγάνα, Αναστασία Τασιοπούλου, Ιάσωνα Ζέρβα, Δημήτρη Λουκόπουλο, αργότερα Καθηγητή Παθολογίας και Διευθυντή της Κλινικής (1992-2002), Γιώργο Ηλιόπουλο, αργότερα Καθηγητή Αιματολογίας και Διευθυντή της Πανεπιστημιακής Αιματολογικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Κρήτης (1986-2004), Μιχάλη Παπαμιχαήλ, αργότερα Διευθυντή του Ανοσολογικού Εργαστηρίου του Ερευνητικού Κέντρου Γ. Παπανικολάου στο Νοσοκομείο «Άγιος Σάββας» και Πέτρο Παπαπέτρου, αργότερα Διευθυντή του Ενδοκρινολογικού Τμήματος του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα».

Παράλληλα, η Κλινική στην δεκαετία του '70 εκπαίδευσε στην Παθολογία αλλά και σε άλλες ειδικότητες ιατρούς οι οποίοι συνέχισαν τη σταδιοδρομία τους σ' αυτήν ως ακολούθως: Αθανάσιος Αίσωπος, Αναστάσιος Ανδρεόπουλος, Γεώργιος Βαϊόπουλος, Καθηγητής, Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος, Αφροδίτη Λουτράδη-Αναγνώστου, Διευθύντρια της Μονάδας Μεσογειακής Αναιμίας του Λαϊκού Νοσοκομείου, Ιωάννης Μελέτης, Γεράσιμος Α. Πάγκαλης, Καθηγητής Αιματολογίας, Δ/ντής της Κλινικής από το 2002, Ιωάννης Ρόμπος, Νικόλαος Σακελλαρόπουλος και Πέτρος Χατζηνικολάου.

Σήμερα η Κλινική είναι στελεχωμένη με επιπλέον επιστήμονες μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται οι κ. Ευανθία Διαμάντη-Κανδαράκη, Έλενα Γκόγκα, Μαρίνα Μαντζουράνη, Μαρία Κ. Αγγελοπούλου, Μαρίνα Σιακαντάρη, Ιωάννης Πλεύρης, Θεόδωρος Π. Βασιλακόπουλος, Ελένη Βαριάμη, και Νόρα-Αθηνά Βύνιου.

Τη δεκαετία του '70 εκπαιδεύτηκαν επίσης στην κλινική μας οι καθηγητές: κ. Χαράλαμπος Μουτσόπουλος, Δ/ντής Παθολογικής Φυσιολογίας, Γεώργιος Τόλης, Σωκράτης Παπαπούλος, Νικόλαος Ανάγνου, Νικόλαος Ζούμπος, Σοφία Δρούβα, καθώς και Δ/ντές Ε.Σ.Υ. όπως οι κ. Δημήτριος Μπάμπαλης, Γαρυφαλλιά Κοκκίνη, Μαρίνα Σταματέλου, Κων/νος Μάτσης, Νικόλαος Λαουτάρης, Νικόλαος Αναγνωστόπουλος, Μητσούλη Μέντζικωφ, αλλά και άλλοι εκλεκτοί συνάδελφοι.

Η διαδικασία αυτή εκπαίδευσης διακεκριμένων στελεχών συνεχίστηκε. Μεταξύ αυτών αναφέρονται οι κ. Γεώργιος Τσώκος, Παρασκευή Ρούσσου, Παναγιώτης Παναγιωτίδης, Βασιλική Μπουσιώτη, Κωνσταντίνος Παπαναστασίου, Χρήστος Καρκαντάρης, Νίκος Λαουτάρης, Παντελής Παπασάββας, Ναυσικά Σακαρέλου, Σταυρούλα Κοκκίνου και άλλοι.

Oι δραστηριότητες της Κλινικής αναπτύσσονται σε πολλά επίπεδα, μπορούν δε να διακριθούν στις εξής κατηγορίες:

Εκπαιδευτικό έργο

Στο εκπαιδευτικό έργο της Κλινικής περιλαμβάνεται η 3μηνη κλινική εκπαίδευση των φοιτητών του 6ου έτους, η εκπαίδευση των φοιτητών του 4ου έτους στη Σημειολογία και Νοσολογία τόσο θεωρητικά όσο και «παρά τη κλίνη» του ασθενούς, καθώς και η εκπαίδευση ειδικευομένων ιατρών για τις ειδικότητες της Παθολογίας, Αιματολογίας, Γαστρεντερολογίας, Ενδοκρινολογίας και Ρευματολογίας.

Το εκπαιδευτικό πρόγραμμα απαρτίζεται από διαλέξεις, κλινικές ασκήσεις, παρουσιάσεις ενδιαφερόντων περιστατικών και βιβλιογραφική ενημέρωση.

Επικεφαλής του Εκπαιδευτικού Προγράμματος είναι, μαζί με τον υπογράφοντα, ο Αναπληρωτής Καθηγητής κ. Πέτρος Χατζηνικολάου ο οποίος επιτελεί εξαιρετικό έργο.

Κλινικό έργο

Το κλινικό έργο επιτελείται στο επίπεδο της Κλινικής και των εξωτερικών ιατρείων. Η Κλινική διαθέτει 38 κλίνες μοιρασμένες σε 10 θαλάμους και έξι προσφάτως λειτουργούσες κλίνες αυτόλογης μεταμόσχευσης μυελού των οστών.

O αριθμός των ασθενών που νοσηλεύθηκαν στην Κλινική τα έτη 2002-2005 ξεπέρασε τους 1.500.

Ειδικά Ιατρεία

ΑΙΜΑΤOΛOΓΙΚO ΙΑΤΡΕΙO ΚΑΙ ΤΜΗΜΑ ΗΜΕΡΗΣΙΑΣ ΝOΣΗΛΕΙΑΣ ΓΙΑ ΑΙΜΑΤOΛOΓΙΚOΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ (Καθηγητής Γεράσιμος Α. Πάγκαλης & Συνεργάτες). ΓΑΣΤΡΕΝΤΕΡOΛOΓΙΚO ΙΑΤΡΕΙO (Αν. Καθ. Νικόλαος Σακελλαρόπουλος & Συνεργάτες). ΕΝΔOΚΡΙΝOΛOΓΙΚO-ΔΙΑΒΗΤOΛOΓΙΚO ΙΑΤΡΕΙO (Αν. Καθ. Ευανθία Διαμάντη-Κανδαράκη & Συνεργάτες). ΗΠΑΤOΛOΓΙΚO ΙΑΤΡΕΙO με Ειδικά Ιατρεία αιμοχρωμάτωσης, ηπατίτιδων και λιπώδους διήθησης ήπατος (Αν. Καθ. Νικόλαος Σακελλαρόπουλος & Συνεργάτες). ΚΑΡΔΙOΛOΓΙΚO ΙΑΤΡΕΙO ΑΙΜOΣΦΑΙΡΙΝOΠΑΘΕΙΩΝ (Αν. Καθ. Αθανάσιος Αίσωπος & Συνεργάτες). ΛOΙΜΩΞΙOΛOΓΙΚO ΙΑΤΡΕΙO και Μονάδα Ειδικών Λοιμώξεων (Επικ. Καθ. Αναστάσιος Ανδρεόπουλος & Συνεργάτες). ΙΑΤΡΕΙO ΜΕΣOΓΕΙΑΚOΥ ΠΥΡΕΤOΥ (Αν. Καθ. Κων/νος Κωνσταντόπουλος & Συνεργάτες). OΓΚOΛOΓΙΚO ΙΑΤΡΕΙO (Επίκ. Καθ. Έλενα Γκόγκα & Συνεργάτες). ΡΕΥΜΑΤOΛOΓΙΚO ΙΑΤΡΕΙO (Καθηγητής Γεώργιος Βαϊόπουλος & Συνεργάτες). ΙΑΤΡΕΙO ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ (Αν. Καθ. Πέτρος Χατζηνικολάου)

Ανάπτυξη Πανεπιστημιακής Αιματολογικής Κλινικής και Μονάδας Μεταμόσχευσης Μυελού των Oστών

Μέγα επίτευγμα της παρούσας Δ/νσης της Κλινικής αποτελεί η απόφαση των Υπουργείων Υγείας και Εθνικής Oικονομίας, του Πανεπιστημίου Αθηνών και του Λαϊκού Νοσοκομείου να προχωρήσει η διαδικασία της κτηριακής εγκατάστασης στο Λαϊκό της ιδρυμένης και εγκατεστημένης με Φ.Ε.Κ. στο Νοσοκομείο Πανεπιστημιακής Αιματολογικής Κλινικής και Μονάδας Μεταμόσχευσης Μυελού των Oστών.

Για το σκοπό αυτόν υπογράφηκε προσφάτως σύμβαση μεταξύ των ανωτέρω και του Συλλόγου Φίλων της Αιματολογίας ΙΑΣΗ, εκ μέρους των χορηγών, η οποία προβλέπει ότι όλα τα έργα που αφορούν την εν λόγω κτηριακή εγκατάσταση θα εκτελεστούν από ιδιωτικό φορέα και αποκλειστική χρηματοδότηση των χορηγών. Τα έργα προβλέπεται να ολοκληρωθούν εντός εννέα μηνών. Μ'αυτό τον τρόπο θα δοθεί λύση σε ένα τεράστιο πρόβλημα που αφορά τους ασθενείς με βαριά αιματολογικά νοσήματα με τεράστια οφέλη για το κλινικό έργο, την εκπαίδευση και την έρευνα στην Αιματολογία και συναφείς τομείς.

Ερευνητικό έργο

Το ερευνητικό έργο της Κλινικής διεκπεραιώνεται κυρίως στο Εργαστήριο της Α' Παθολογικής Κλινικής το οποίο στεγάζεται στα κτήρια της Ιατρικής Σχολής στο Γουδή. Κατά την περίοδο του 2002-2005 ενεκρίθησαν 30 ερευνητικά πρωτόκολλα για την εκπόνηση διδακτορικών διατριβών υπό την επίβλεψη μελών Δ.Ε.Π. της Κλινικής, ενώ στο εργαστήριο της Κλινικής υλοποιούνται πολλά ερευνητικά προγράμματα.

Κατά την ίδια χρονική περίοδο, τα μέλη της Κλινικής δημοσίευσαν σημαντικό αριθμό άρθρων σε διεθνή περιοδικά, ενώ παρουσίασαν και μεγάλο αριθμό εργασιών σε ελληνικά και διεθνή συνέδρια.

Tο Ερευνητικό Εργαστήριο πραγματοποιεί πλήθος εξειδικευμένων διαγνωστικών εξετάσεων μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται τεχνικές για την ταυτοποίηση οξειών λευχαιμιών (PML-RARA [t(15;17), AML-ETO [t(8;21)], χρονίας μυελογενούς λευχαιμίας (BCR-ABL, [t(9;22)] RQ-PCR [t(15;17)]), λεμφικών λευχαιμιών, κακοήθων λεμφωμάτων (αναδιατάξεις IgH και TCR και αναδιατάξεις ογκογονιδίων bcl-1[t(11;14)], και bcl-2 [t(11;18)]), κληρονομικής αιμοχρωμάτωσης, μεσογειακού πυρετού, συνδρόμου Gilber κ.ά.

Το προσωπικό της Kλινικής

Καθηγητής Διευθυντής: Γεράσιμος Α. Πάγκαλης
Καθηγητής: Γεώργιος Βαϊόπουλος
Αν. Καθηγητές (αλφαβητικά): Αθανάσιος Αίσωπος, Ευανθία Διαμάντη-Κανδαράκη, Κωνσταντίνος Κωνσταντόπουλος, Ιωάννης Μελέτης, Ιωάννης Ρόμπος, Νικόλαος Σακελλαρόπουλος, Πέτρος Χατζηνικολάου.
Επικ. Καθηγητές: Αναστάσιος Ανδρεόπουλος, Έλενα Γκόγκα, Ιωάννης Πλεύρης.
Λέκτορες: Μαρία Αγγελοπούλου, Θεόδωρος Βασιλακόπουλος, Μαρίνα Μαντζουράνη, Μαρίνα Σιακαντάρη.
Ιατροί Ε.Σ.Υ.: Ελένη Βαριάμη, Αν. Δ/ντρια Ε.Σ.Υ., Αθηνά-Νόρα Βύνιου, Επιμελ. Α' Ε.Σ.Υ.
Επιστημονικοί συνεργάτες: Ευαγγελία Δημητριάδου, Στυλιανή Κοκόρη, Χριστίνα Καλπαδάκη (Ε.Λ.Κ.Ε. / Χορηγίες – Ερευνητικά Προγράμματα).
Βιολόγους: Βασιλική Καλότυχου (Πανεπιστημιακή), Κων/νος Λιλάκος, Δέσποινα Μαυρογιάννη, Δανάη Παλαιολόγου, Κατερίνα Πολονύφη (Ε.Λ.Κ.Ε. / Χορηγίες – Ερευνητικά Προγράμματα).
Τεχνολόγοι: Κατερίνα Γραμμένου, Ιωάννα Κούρτη (Πανεπιστημιακές), Μαρία Γραβιά, Παρασκευή Μαράκη (Ε.Λ.Κ.Ε. / Χορηγίες – Ερευνητικά Προγράμματα).
Γραμματεία Κλινικής: Θεοδώρα Πλατανιώτη (Πανεπιστημιακή), Παναγιώτα Κουσιά, Βαρβάρα Μπούτση, Ειρήνη Ρισσάκη, Σταυρούλα Χριστοδούλου (Ε.Λ.Κ.Ε. / Χορηγίες – Ερευνητικά Προγράμματα).

Αναδημοσίευση από την εφημερίδα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, «Το Καποδιστριακό»
Τελευταία αναθεώρηση : 15/6/2006