Διευθύντρια: Αναπλ. Καθηγήτρια Δ. Ν. Περρέα

Το Εργαστήριο Πειραματικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ερεύνης «Ν. Σ. Χρηστέας» ιδρύθηκε το 1975 από τον τότε Διευθυντή της Β’ Προπαιδευτικής Χειρουργικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Γρηγόριο Δ. Σκαλκέα (Π.Δ. Ίδρυσης 361). Το Εργαστήριο τιμάται με το όνομα του αειμνήστου Καθηγητού της Χειρουργικής και Διευθυντή της Α’ Χειρουργικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών Νικολάου Χρηστέα, ο οποίος υπήρξε πρωτοπόρος της Εγχειρητικής και της Πειραματικής Χειρουργικής στην Ελλάδα.

Αποτελεί το πρώτο θεσμοθετημένο Εργαστήριο Πειραματικής Χειρουργικής, το οποίο ανήκει στην Ιατρική Σχολή του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και στεγάζεται σε κτήριο της Ιατρικής Σχολής, στο Γουδή.

Το Εργαστήριο αυτό δημιουργήθηκε προκειμένου να καλύψει, κατ’ αρχήν, τις ερευνητικές ανάγκες (σε κλινικό και πειραματικό επίπεδο) της Β’ Προπαιδευτικής Χειρουργικής Κλινικής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η μετέπειτα εξέλιξη του σε ένα σύγχρονο Ερευνητικό Κέντρο προσέλκυσε πολλούς επιστήμονες από τον Ιατροβιολογικό χώρο, ώστε να προσέρχονται και να υλοποιούν σε αυτό τις Ερευνητικές τους αναζητήσεις.

Καταλυτικό ρόλο σε αυτή τη διαδρομή έπαιξε η προσφορά του Ομότιμου Καθηγητού κ. Π. Ε. Καραγιαννάκου ο οποίος, ως πρώτος Διευθυντής του Εργαστηρίου από τον Ιανουάριο του 1978 μέχρι τον Αύγουστο του 2002, έθεσε τις βάσεις της σύγχρονης Πειραματικής Χειρουργικής στην Ελλάδα.

Από το 1994 έγινε αυτόνομο Ερευνητικό Εργαστήριο (ΦΕΚ 199, Τεύχος Α’) ενταγμένο στο Χειρουργικό Τομέα της Ιατρικής Σχολής του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών.

Τμήματα του Εργαστηρίου

Το Εργαστήριο απαρτίζεται από διακριτά Τμήματα, τα οποία συνεργαζόμενα μεταξύ τους, συμβάλλουν στην ολοκλήρωση πειραματικών και κλινικών μελετών που καλύπτουν πολλούς κλάδους των Ιατροβιολογικών Επιστημών.

Τα Τμήματα του Εργαστηρίου είναι:

Η Βιβλιοθήκη, χώρος μελέτης και ανταλλαγής απόψεων μεταξύ των ερευνητών σχετικά με τις μελέτες που εκπονούν.

Το Αμφιθέατρο «Γρηγ. Διον. Σκαλκέα», χώρος διαλέξεων, σεμιναρίων και μαθημάτων σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο σπουδών.

Η Μονάδα Χειρουργείων στην οποία διενεργούνται οι χειρουργικές επεμβάσεις στα ζωικά πρότυπα και αποτελείται από το άσηπτο χειρουργείο, άριστα εξοπλισμένο, το οποίο διαθέτει δύο χειρουργικά τραπέζια για τις ανάγκες πειραμάτων μεταμοσχεύσεων οργάνων, το σηπτικό χειρουργείο και τη μονάδα υποστήριξης (προετοιμασία των ζώων, προνάρκωση, ανάνηψη).

Το Βιοχημικό Εργαστήριο στο οποίο πραγματοποιείται μεγάλος αριθμός βιοχημικών εξετάσεων και προσδιορισμών μοριακής βιολογίας, με τη χρήση σύγχρονων συστημάτων και μεθοδολογιών (ELISA, PCR, HPLC, ηλεκτροφόρηση DNA-RNA, ανοσοενζυμικός αναλυτής, βιοχημικός αναλυτής, ηλεκτροφόρηση πρωτεϊνών). Το βιοχημικό εργαστήριο συμμετέχει στο Εθνικό Σύστημα Αξιολόγησης Ποιότητας στην Κλινική Χημεία (ΕΣΕΑΠ).

Η Ακτινολογική Μονάδα η οποία υποστηρίζει τις απεικονιστικές εξετάσεις σε όσα ερευνητικά πρωτόκολλα απαιτείται. Στη μονάδα αναμένεται να προστεθεί ακτινολογικό/ακτινογραφικό συγκρότημα C-ARM, που θα επιτρέπει τη διενέργεια επεμβατικών ενδοσκοπικών παρεμβάσεων.

Η Μονάδα Ηλεκτρονικών Οργάνων που μεριμνά για την άρτια λειτουργία του ηλεκτρονικού εξοπλισμού του Εργαστηρίου.

Η Μονάδα Αποστείρωσης η οποία καλύπτει όλες τις ανάγκες του Εργαστηρίου σε άσηπτα υλικά και εργαλεία.

Ο Οίκος ζωικών προτύπων στον οποίο φιλοξενούνται και αναπαράγονται διάφορα είδη ζωικών προτύπων (μύες, επίμυες, κόνικλοι και χοίροι).

Στο Εργαστήριο πραγματοποιούνται πειραματικές και κλινικές έρευνες αιχμής, μεγάλο μέρος των οποίων αποτελούν θέματα διδακτορικών διατριβών. Την τελευταία τριετία εγκρίθηκαν 83 διδακτορικές διατριβές οι οποίες εκπονούνται στο Εργαστήριο μας και προστίθενται στο σύνολο των 250 διατριβών που έχουν ήδη περατωθεί από της ιδρύσεως του Εργαστηρίου. Πολλές από τις ερευνητικές εργασίες έχουν αποσπάσει διακρίσεις και βραβεία σε συνέδρια του Ελλαδικού χώρου και του Εξωτερικού.

Οι μελέτες που εκπονούνται άπτονται πολλών αντικείμενων έρευνας και γνωστικών πεδίων, όπως είναι οι παθήσεις του κυκλοφορικού συστήματος, η επεμβατική Καρδιολογία, η γενική Χειρουργική, η λαπαροσκοπική Χειρουργική και η Αγγειοχειρουργική. Επίσης, σε εξέλιξη βρίσκονται μελέτες που αφορούν το φαινόμενο της σήψης και των λοιμώξεων, τη Γυναικολογία, τη Βιοϊατρική Πληροφορική, την Τεχνητή Νοημοσύνη, την Κτηνιατρική, την Ορθοδοντική και τη Γναθοχειρουργική Έρευνα.

Για την υλοποίηση των ερευνητικών αυτών πρωτοκόλλων υπάρχει η δυνατότητα πρόκλησης σε πειραματικά ζωικά πρότυπα διαφόρων νόσων (Αθηρωμάτωσης, Μεταβολικού Συνδρόμου, Ηπατεκτομής-Ηπατικής Αναγέννησης, Καρδιοαναπνευστικής ανακοπής-αναζωογόνησης, Υπερ-υποθυρεοειδισμού κ.ά.). Στα πρότυπα αυτά επιδιώκεται να γίνουν παρεμβάσεις (διατροφικές, φαρμακευτικές, περιβαλλοντολογικές) ή να πραγματοποιηθούν διάφοροι χειρουργικοί χειρισμοί.

Η παραμονή, εκτροφή και αναπαραγωγή των ζώων γίνεται κάτω από άριστες συνθήκες με απόλυτη τήρηση των προδιαγραφών του Π.Δ. 160/91, στο οποίο είναι εναρμονισμένες όλες οι σχετικές οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα τελευταία χρόνια αποκτήσαμε και αναπαραγάγουμε διαγονιδιακούς μύες Apo-E, p-53 και C57/BL6. Ενδεικτικά, αναφέρεται ότι κατά τη διετία 2004–2006 έχουν υλοποιηθεί 50 κλινικά και 95 πειραματικά πρωτόκολλα. Για τις ανάγκες των πρωτοκόλλων αυτών χρησιμοποιήθηκαν συνολικά 1.912 μικρά τρωκτικά (μύες – διαγονιδιακοί μύες – επίμυες), 386 κόνικλοι και 214 χοίροι. Παράλληλα, στα πλαίσια των ερευνών αυτών έγιναν 35.980 βιοχημικές και μοριακές εξετάσεις.

Εγκεκριμένα Χρηματοδοτικά Προγράμματα: Η ερευνητική δραστηριότητα του Εργαστηρίου υποστηρίζεται από Εθνικά χρηματοδοτικά προγράμματα, από προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και από δωρεές και χορηγίες Ιδιωτών. Για την περίοδο από 1/1/2003 έως 1/06/2007 έχουν εγκριθεί 7 Ευρωπαϊκά Ερευνητικά Προγράμματα, 20 Προγράμματα του Ε.Κ.Π.Α., 14 του Ε.Λ.Κ.Ε. και 3 από Κοινωφελή Ιδρύματα.

Ανθρώπινο Δυναμικό: Το Εργαστήριο στελεχώνεται από διακεκριμένους Καθηγητές της Ιατρικής Σχολής Αθηνών, μεταδιδακτορικούς σπουδαστές, διδάκτορες, υποψηφίους διδάκτορες, ειδικευόμενους Ιατρούς, Κτηνιάτρους, Βιολόγους, επιστήμονες της πληροφορικής, φοιτητές της Ιατρικής, μέλη ΕΤΕΠ, τεχνολόγους και έναν φροντιστή ζωικών προτύπων. Το ανθρώπινο δυναμικό του Εργαστηρίου εμπλουτίζεται συνεχώς, δεδομένου ότι κάθε ενδιαφερόμενος Φοιτητής ή Επιστήμονας που ενδιαφέρεται να οργανώσει ή να συμμετάσχει σε μία ερευνητική δραστηριότητα είναι ευπρόσδεκτος.

Συνεργασίες: Υπάρχουν συνεργασίες με συναφή τμήματα του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, με τμήματα Πανεπιστημίων της Περιφέρειας (όπως των Ιωαννίνων, της Κομοτηνής και της Σπάρτης), με Κλινικές του Ε.Σ.Υ., καθώς και με Πανεπιστημιακά Ιδρύματα και Ερευνητικά Κέντρα του Εξωτερικού (όπως το INSERM Paris και το University College of London).

Διδακτικό Έργο: Το Εργαστήριο κάθε χρόνο έχει την ευθύνη του κατ’ επιλογήν μαθήματος της Πειραματικής Χειρουργικής, για τους φοιτητές του 6ου έτους της Ιατρικής Σχολής. Στα πλαίσια του μαθήματος αυτού, οι τελειόφοιτοι φοιτητές έχουν την ευκαιρία να ζήσουν και να εργαστούν σε ένα χώρο προηγμένης Ιατροβιολογικής Έρευνας, να εκπαιδευτούν σε σύγχρονες ερευνητικές μεθοδολογίες, να αποκτήσουν τις απαραίτητες γνώσεις και τα κατάλληλα εφόδια, ώστε να μπορούν να σχεδιάσουν ή να συμμετάσχουν με επιτυχία σε μια ερευνητική πειραματική μελέτη

Στα πλαίσια της γενικότερης εκπαιδευτικής δραστηριότητας υλοποιούνται και τα κάτωθι Εκπαιδευτικά Σεμινάρια:

1. Advanced Trauma Life Support (ATLS).
2. Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης στην Αναισθησιολογία.
3. Μετεκπαιδευτικά μαθήματα στην Επιστήμη των Ζώων.
4. Από το Σεπτέμβριο 2005 διδάσκονται μαθήματα του Προγράμματος Μεταπτυχιακών Σπουδών «Ελάχιστα Επεμβατική Χειρουργική, Ρομποτική Χειρουργική και Τηλεχειρουργική».

Προσωπικό του Εργαστηρίου

Διευθυντής: Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Δέσποινα Ν. Περρέα.

Μέλη Δ.Ε.Π.: Στη βαθμίδα του Αναπληρωτή Καθηγητή: Κυριακή Παπακώστα–Παπαδημητρίου, Αναισθησιολόγος, Ισμήνη Δοντά, Κτηνίατρος.

Στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή: Θεόδωρος Καρατζάς, Χειρουργός, Δημήτρης Ηλιόπουλος, Καρδιοχειρουργός.

Επιστήμονας Προσληφθείσα με το Π.Δ.407/80 στη Βαθμίδα Λέκτορα: Άλκηστη Παντοπούλου, Κτηνίατρος

Μέλη ΕΕΔΙΠ: Γεώργιος Παντελής, Ηλεκτρονικός Ιατρικών Μηχανημάτων.

Μέλη ΕΤΕΠ: Καλλιόπη Περρέα, Παρασκευάστρια.

Προσωπικό με Σύμβαση Αορίστου Χρόνου: Ζαχαρούλα Μερτύρη, Γραμματεύς, Εσμεράλντα Ντούση, Εργαλειοδότρια Χειρουργείου, Πρίαμος Ράπος, Φροντιστής Ζωικών Προτύπων.

Έμψυχο Δυναμικό πλήρους απασχόλησης του Εργαστηρίου, υποστηριζόμενο από Ερευνητικά Προγράμματα:

Μεταδιδάκτορας Ιατρικής Σχολής Αθηνών: Αμαλία Γιάννη, Χημικός.

Διδάκτορες Ιατρικής Σχολής Αθηνών: Μαρία Πουλάκου, Βιολόγος, Θεόδωρος Ξάνθος, Καρδιολόγος.

Υποψήφιοι Διδάκτορες Ιατρικής Σχολής Αθηνών: Ιωάννης Βλάχος, Επιστήμονας Πληροφορικής, Σεραφείμ Τσιτσιλώνης, Ιατρός, Ειρήνη Τζανετάκου, Κλινική Διαιτολόγος.

Παρασκευαστές: Παναγιώτης Τσακιρόπουλος, Νικόλαος Τσακιρόπουλος.

Το ανθρώπινο δυναμικό του Εργαστηρίου εμπλουτίζεται συνεχώς, δεδομένου ότι είναι ευπρόσδεκτος κάθε Φοιτητής ή Επιστήμονας που ενδιαφέρεται να συμμετάσχει ή να οργανώσει μία ερευνητική δραστηριότητα, γεγονός που το καθιστά υγιές ζωντανό κύτταρο και επιτρέπει την πραγματοποίηση κάθε άμεσου ή απώτερου στόχου. Με αυτόν τον τρόπο το Εργαστήριο μπορεί να δράσει είτε αυτόνομα, είτε αλληλεπιδραστικά μέσα από δημιουργικές συνεργασίες με άλλους ερευνητικούς φορείς και Κλινικές της Χώρας και του Εξωτερικού.

Στόχος του Εργαστηρίου Πειραματικής Χειρουργικής είναι η δημιουργία μιας Επιστημονικής κυψέλης, η οποία θα προσφέρει τη δυνατότητα σε νέους αλλά και σε έμπειρους ερευνητές να υλοποιούν τις ερευνητικές τους αναζητήσεις. Μια διαδικασία γοητευτική, που μπορεί να βελτιώσει τους ίδιους ως επιστήμονες και ανθρώπους, αλλά και να προσφέρει χρήσιμα αποτελέσματα στον τελικό αποδέκτη κάθε ερευνητικής προσπάθειας, που είναι ο Ασθενής μας.

Εργαστήριο Πειραματικής Χειρουργικής και Χειρουργικής Ερεύνης "Ν.Σ. Χρηστέας"
Διευθύντρια: Αναπλ. Καθηγήτρια Δ. Ν. Περρέα
Τελευταία αναθεώρηση : 24/9/2007