Η Μηνιγγίτιδα είναι μία σφοδρή μεταδοτική ασθένεια, προκαλούμενη από βακτήρια, ιούς και μύκητες, η οποία επιδρά στους ιστούς, που περιβάλλουν τον εγκέφαλο και το νωτιαίο μυελό. Η ασθένεια μεταδίδεται από άτομο σε άτομο. Η διάγνωση της ασθένειας είναι σημαντική, καθώς υπάρχουν διαφορετικοί τύποι ασθένειας και διαφορετικές θεραπευτικές μέθοδοι να αντιστοιχούν σε αυτούς. Η μηνιγγίτιδα διαγνώσκεται λαμβάνοντας δείγμα από το εγκεφαλονωτιαίο υγρό. Η ασθένεια αυτή χαρακτηρίζεται από πυρετό, πονοκεφάλους, αυχενική δυσκαμψία, ναυτίες και εμετούς. Επίσης, χαρακτηρίζεται από ευαισθησία στα έντονα φώτα, αλλαγές στην πνευματική κατάσταση και συχνά ένα μικρό μωβ εξάνθημα.

Υπάρχουν 2 τύποι μηνιγγίτιδας. Υπάρχει η ιογενής μηνιγγίτιδα, καθώς επίσης και η βακτηριακή μηνιγγίτιδα.

Η ιογενής μηνιγγίτιδα (ή η ασεπτική, όπως διαφορετικά ονομάζεται) είναι ο πιο κοινός τύπος μηνιγγίτιδας. Είναι πολύ σοβαρή, αλλά πιο σπάνια θανατηφόρα. Δεν υπάρχει καμία θεραπευτική αγωγή για αυτόν τον τύπο μηνιγγίτιδας μέχρι τώρα. Η ασθένεια διαρκεί για 7-10 ημέρες και το άτομο αναρρώνει τελείως. Πολλά διαφορετικά είδη ιών μπορούν να προκαλέσουν την ασθένεια.

Η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι πολύ σοβαρή και μπορεί να προκαλέσει βλάβη στον εγκέφαλο, απώλεια ακοής, αναπηρία ή ακόμη και θάνατο. Η ταυτοποιήση των βακτηρίων είναι σημαντική για τη θεραπεία, έτσι ώστε να χορηγηθούν τα κατάλληλα αντιβιοτικά. Συνήθως, έχει τα ίδια συμπτώματα με την ιογενή μηνιγγίτιδα. Γι’ αυτό, ο καθένας , που εμφανίζει τα χαρακτηριστικά συμπτώματα, πρέπει να δει έναν ιατρό, όσο το δυνατόν πιο σύντομα.(1)

AITIA

Ένας από τους 5 παρακάτω τύπους βακτηρίων προκαλούν τη βακτηριακή μηνιγγίτιδα:

• Haemophilus influenzae type b (Hib)
• Neisseria meningitis
• Streptococcus pneumonia
• Listenia monocytogenus
• Group B streptococcus

Πριν τη δεκαετία του 1990 το βακτήριο Ηib ήταν η κύρια αιτία της βακτηριακής μηνιγγίτιδας, αλλά τα νέα εμβόλια, που χορηγήθηκαν σε παιδιά έχουν μειώσει αρκετά τα περιστατικά των σοβαρών ασθενειών προκαλούμενων από Hib.Σήμερα τα βακτήρια Neisseria meningitis και streptococcus pneumoniae είναι οι κύριες αιτίες της βακτηριακής μηνιγγίτιδας. Η μηνιγγίτιδα προκαλούμενη από το Neisseria meniggitis είναι γνωστή ως μηνιγγιτιδοκοκκική μηνιγγίτιδα, ενώ όταν προκαλείται από το streptococcus pneumoniae είναι γνωστή ως pneumococcal meningitis.Tα βακτήρια Listenia monocytogenus και Group b streptococcus είναι λιγότερο σημαντικοί βακτηρίων που προκαλούν τη βακτηριακή μηνιγγίτιδα. (2)

Haemophilus influenzae

Το βακτήριο Haemophilus influenzae ταξινομείται σε 6 τύπους (α,b ,c,d,e,f),οι οποίοι βρίσκονται στη δική τους πολυσακχαριδική κάψουλα. Οι τύποι, που δεν έχουν κάψουλα, μπορούν να επιβιώσουν στον αέρα σε μία σαπροφυτική μορφή και μπορούν να προκαλέσουν τοπικές μολύνσεις, ειδικότερα ιγμορίτιδα και ωτίτιδα (στα παιδιά) και βρογχίτιδα (στους ενήλικες).Οι τύποι, που έχουν κάψουλα, ιδιαίτερα ο τύπος b (Hib) σχετίζονται με ακόμη σοβαρότερες ασθένειες, όπως είναι η μηνιγγίτιδα, η επιγλωτίτιδα, η πνευμονία, η κυτταρίτιδα, η σεπτική αρθρίτιδα,η οστεομυελίτιδα και η περικαρδίτιδα. Η μηνιγγίτιδα προκαλούμενη από τον τύπο Hib είναι μία γνωστή παγκοσμίως ασθένεια, γενικώς ενδημική, που κυριαρχεί στα ήπια κλίματα και κυρίως κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Η περίοδος της επώασης είναι άγνωστη και μπορεί να ποικίλει από 2 έως 4 ημέρες. Η μετάδοση της ασθένειας μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν ο μικροοργανισμός είναι παρών ακόμη και αν δεν προκαλεί ρινικές εκκρίσεις. Βέβαια, η ασθένεια δεν είναι μεταδοτική μετά από 24 εώς 48 ώρες αντιβιοτικής θεραπείας. (3), (σχήμα 1)

Σχήμα 1. Πηγή :Η Μηνιγγιτιδικοκκική Νόσος

Streptococcus pneumoniae

Το βακτήριο Streptococcus pneumoniae,το οποίο μερικές φορές καλείται επίσης και pneumococcus, είναι ένα σφαιρικό, Gram (+),άλφα-αιμολυτικό, βακτήριο και ένα μέλος του γένους streptococcus.Το S.pneumoniae είναι η πιο κοινή αιτία βακτηριακής μηνιγγίτιδας στους ενήλικες και είναι ένα από τα βακτήρια,τα οποία απομονώνονται στην ωτίτιδα. Η πνευμονοκοκκική πνευμονία στους πολύ νέους και στους περασμένης ηλικίας ανθρώπους. Γενικά, το S.pneumoniae μπορεί να προκαλέσει εκτος από πνευμονία, ωτίτιδα, ιγμορίτιδα, μηνιγγίτιδα, οστεομυελίτιδα, σηπτική αρθρίτιδα, ενδοκαρδίτιδα, περιτονίτιδα, περικαρδίτιδα, κυτταρίτιδα ακόμη και εγκεφαλικά προβλήματα.

Το S.pneumoniae βρίσκεται στη φυσιολογική μικροχλωρίδα του ρινοφάρυγγα σε ποσοστό 5-10% των υγειών ενηλίκων και 20-40% των υγειών παιδιών. Μπορεί να βρεθεί σε μεγαλύτερα ποσοστά σε περιοχές, όπου οι άνθρωποι βρίσκονται στοιβαγμένοι σε μικρούς χώρους για πολύ ώρα, όπως είναι οι στρατώνες. Το βακτήριο πλησιάζει τα ρινοφαρυγγικά κύτταρα διαπερνώντας τα επιθηλιακά κύτταρα. Αυτός ο φυσιολογικός αποικισμός μπορεί να μετατραπεί σε μία μόλυνση, εάν τα βακτήρια μεταφέρονται σε περιοχές, όπως είναι η ευσταχιανή σάλπιγγα και η ρινική κοιλότητα, όπου μπορεί να προκαλέσει ωτίτιδα και ιγμορίτιδα αντίστοιχα. Η πνευμονία μπορεί να προκληθεί όταν οι οργανισμοί μεταφέρονται στους πνεύμονες. Όταν τα βακτήρια μεταφερθούν σε περιοχή στην οποία δεν ανευρίσκονται φυσιολογικά, ενεργοποιούν το πρωτεïνικό συμπλήρωμα, διεγείρουν την παραγωγή κυτοκίνης και έλκουν τα λευκοκύτταρα (κυρίως τα πυρηνόφιλα).Εισέρχονται στη ροή του αίματος, όπου μπορούν να προκαλέσουν βακτηριαιμία και τελικά μηνιγγίτιδα, εγκεφαλική βλάβη, σεπτική αρθρίτιδα ή ακόμη και οστεομυελίτιδα. (4), (σχήμα 2)

Σχήμα 2. Πηγή :Η Μηνιγγιτιδοκοκκική Νόσος

Neisseria meningitis

Tο βακτήριο Neisseria meningitis είναι Gram (-) διπλόκοκκος διαστάσεων 0,6 × 0,8 μm. Επειδή, όμως, ο μικροοργανισμός αυτός είναι έπιρρεπής σε αυτόλυση, είναι δυνατό να παρατηρηθεί σημαντική ποικιλία μεγέθους και σχήματος των κυττάρων σε παλιές καλλιέργειες. Σε στερεά θρεπτικά υποστρώματα, ο μηνιγγιτιδόκοκκος εμφανίζεται σαν διαφανής αποικία διαμέτρου 1-5mm, χωρίς να προκαλεί αιμόλυσηστο υλικό και χωρίς να παράγει χρωστική.Η παρουσία του βακτηρίου N.meningitis στο ρινοφάρυγγα υγειών ατόμων αναγνωρίστηκε για πρώτη φορά το 1896. Η μετάδοση μηνιγγιτιδόκοκκων από φορείς σε υγιείς πραγματοποιείται μέσω της αναπνευστικής οδού.Ο δε ρυθμός αύξησης της φορείας σε κλειστές κοινότητες, όπως σε αυτές των στρατοπέδων, σχολείων και ορφανοτροφείων έχει αποτελέσει επανειλημμένα αντικείμενο μελέτης.Τα αποτελέσματα έχουν επιβεβαιώσει τις παρατηρήσεις του Rake, o οποίος είχε κατατάξει τους φορείς στις ακόλουθες 3 κατηγορίες:

1. Χρόνια
2. Διαλείπουσα ή περιοδική
3. Μεταβατική ή βραχύβιο

Στο γενικό πληθυσμό η φορεία ποικίλει μεταξύ 5-30 %. Οι οροομάδες B, C, Y και W-135 απομονώνονται διεθνώς με υψηλή συχνότητα από φορείς. Σημειώνεται, όμως, ότι ο μηνιγγιτιδόκοκκος οροομάδας Β έχει χαμηλή συχνότητα μετάδοσης , η δε φορεία διαρκεί κατά μέσο όρο 9 μήνες. Αντίθετα η φορεία του μηνιγγιτιδόκοκκου οροομάδας Αέχει υψηλή συχνότητα μετάδοσης και αποικεί στον ξενιστή για πολύ μικρό χρονικό διάστημα. (5), (σχήμα 3)

Σχήμα 3. Πηγή: Η Μηνιγγιτιδοκοκκική Νόσος

ΤΡΟΠΟΙ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ

Οι περισσότερες περιπτώσεις βακτηριακής μηνιγγίτιδας συμβαίνουν όταν τα βακτήρια από άλλα μέρη του σώματος, όπως τη μύτη και το λαιμό, μεταφέρονται μέσω της ροής του αίματος και επιδρoύν στους μήνιγγες και το εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ΕΝΥ). Διάφορα τραύματα προσώπου μπορούν ακόμη να προκαλέσουν μηνιγγίτιδα σπάζοντας τους φυσιολογικούς φραγμούς και μεταφερόμενα στον εγκέφαλο και στο ΕΝΥ. Βακτηριακή μηνιγγίτιδα μπορεί, επίσης, να προκληθεί από την άμεση επαφή με άτομο, το οποίο φέρει ήδη το βακτήριο, που θα προκαλέσει την ασθένεια. Μερικοί τύποι μηνιγγίτιδας μπορούν να εξαπλωθούν μέσω του φτερνίσματος ή του φιλιού, όταν άτομα χρησιμοποιούν τα ίδια πιρούνια, κουτάλια ή ποτήρια, την ίδια οδοντόβουρτσα, ή οποιοδήποτε άλλο αντικείμενο, το οποίο έχει χρησιμοποιηθεί άμεσα από άτομο, που είναι μολυσμένο. Ωστόσο, η ασθένεια της βακτηριακής μηνιγγίτιδας δε μεταδίδεται, όταν ένα άτομο καθίσει δίπλα σε κάποιο, που αποτελεί φορέας του μικροβίου. (6)

KΛΙΝΙΚΑ ΣΗΜΕΙΑ- ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ

Η οξεία μηνιγγίτιδα χαρακτηρίζεται από τα εξής συμπτώματα:

• Υψηλό πυρετό
• Ισχυρό πονοκέφαλο – έντονη κεφαλαλγία
• Ναυτία
• Εμετό
• Ξηρολαιμία
• Φωτοφοβία
• Αυχενική δυσκαμψία

Συγχρόνως, είναι δυνατό να εντοπιστούν και νευρολογικά συμπτώματα, τα οποία περιλαμβάνουν:

• Σπασμούς
• Παραλήρημα
• Λήθαργο
• Κώμα

Τα τυπικά σημεία ( πυρετός, εμετοί, κεφαλαλγία, αυχενική δυσκαμψία) παρατηρούνται συνήθως σε μεγαλύτερα παιδιά, ενώ στα βρέφη και τα νεογνά η συμπτωματολογία είναι άτυπη και η υπόνοια της νόσου από την εμπειρία και την ευαισθητοποίηση του κλινικού ιατρού.

Πιο συγκεκριμέμα, όμως, αξίζει να αναφέρουμε τι πρέπει να λαμβάνουμε υπόψη κατά την κλινική εκτίμηση της μηνιγγιτιδοκοκκικής λοίμωξης, καθώς το βακτήριο Neisseria meningitis είναι μία από τις πιο κύριες αιτίες, στις οποίες οφείλεται η βακτηριακή μηνιγγίτιδα:

• Η αυχενική δυσκαμψία και τα θετικά μηνιγγιτιδικά σημεία Kerning ή Brudzinski.
• Νευρολογικά σημεία: γενικά (λήθαργος, σπασμοί, ευερεθιστικότητα, κώμα) και ειδικά (αύξηση ενδοκρανιακής πίεσης, ανισομεγέθεις κόρες όφθαλμών.)
• Πορφύρα, σπάνια εκτεταμένη και νεκρωτική, συχνά εντοπισμένη στα άκρα ή γενικευμένη στο δέρμα και τους βλεννογόνους ( κυρίως στον επιπεφυκότα ). Η πορφύρα είναι και το βασικό σύμπτωμα της μηνιγκοκοκκαιμίας.
• Χαμηλή αρτηριακή πίεση, που αποτελεί ένδειξη αρχόμενης καταπληξίας (shock).Όταν η πορφύρα συνδέεται με φαινόμενα καταπληξίας είναι ένδειξη οξείας μηνιγγοκοκκαιμίας.
• Επιπλοκές, όπως αρθρίτιδα, πλευρίτιδα ή πνευμονία και επισκληρίτιδα.

Σε περίπτωση μηνιγγοκοκκαιμίας ( με ή χωρίς συμμετοχή μηνίγγων), το χαρακτηριστικό πετεχειώδες εξάνθημα, σε αντίθεση με πετεχειώδη ή πορφυρικά εξανθήματα άλλων λοιμωδών ή μη λοιμωδών νόσων, προκαλεί νεκρωτικές βλάβες στο δέρμα και τον υποδόριο ιστό. (7)

ΔΙΑΓΝΩΣΗ

Κλινική διάγνωση

Λαμβάνοντας υπόψη τα προηγούμενα σημεία-συμπτώματα μπορούμε να καταλήξουμε σε ορθή διάγνωση βακτηριακής μηνιγγίτιδας.

Εργαστηριακή διάγνωση

Η οξεία πυώδης μηνιγγίτιδα είναι η συχνότερη εκδήλωση της λοίμωξης. Επειδή η διάγνωση της μηνιγγίτιδας στηρίζεται κυρίως στην αξιολόγηση του ΕΝΥ, επιβάλλεται η οσφυονωτιαία παρακέντηση, όταν η κλινική εκτίμηση του ασθενούς οδηγεί στην υπόνοια μηνιγγιτιδοκοκκικής λοίμωξης. Η δε αιφνίδια μηνιγγιτιδοκοκκική συψαιμία είναι δυνατό να συνυπάρχει ή όχι με μηνιγγίτιδα.

Η οσφυονωτιαία παρακέντηση είναι απαραίτητη προκειμένου να επιβεβαιωθεί η διάγνωση πυώδους μηνιγγίτιδας και να αποκλεισθούν άλλοι αιτιολογικοί παράγοντες, όπως ο S.pneumoniae και ο H.influenzae. Επιπλέον, η παρακέντηση είναι απαραίτητη, εφ’ όσον υπάρχει υπόνοια μηνιγγίτιδας, πριν την έναρξη αντιμικροβιακής φαρμακευτικής αγωγής.

Το ΕΝΥ είναι συχνά θολό και πυώδες, άλλοτε, όμως, μπορεί να εμφανιστεί διαυγές ή αιματηρό. Οι βασικές εξετάσεις ρουτίνας στα περισσότερα κλινικά εργαστήρια περιλαμβάνουν:

1. μέτρηση λευκών αιμοσφαιρίων, που συνήθως υπερβαίνουν τα 1000 κύτταρα ανά τετραγωνικό χιλιοστό, με φυσιολογική τιμή < 3 και πολυμορφοπύρηνα > 60%
2. μέτρηση πρωτεïνών >0,80 g\l (φυσιολογική τιμή <0,60 g\l)
3. προσδιορισμό γλυκόζης <0,40 g\l
4. χρώση κατά Gram για την αναζήτηση Gram (-) ενδοκυττάριων ή εξωκυττάριων διπλόκοκκων. Οι διπλόκοκκοι παρατηρούνται στο 80% των δειγμάτων ασθενών, που δεν έχουν προηγουμένως υποβληθεί σε θεραπεία. Η χρώση Gram μπορεί να αντικατασταθεί και από χρώση του κυανού του μεθυλενίου.

Τέλος, σε περίπτωση βακτηριακής μηνιγγίτιδας, που έχει εκδηλωθεί το πορφυρικό εξάνθημα, ενδείκνυται η άμεση μικροσκοπική εξέταση και καλλιέργεια πύον ή άλλου κατάλληλου βιολογικού υλικού. (8)

ΘΕΡΑΠΕΙΑ

Επιλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού

Πολλά αντιβιοτικά έχουν καλή in vitro δράση, όμως in vivo πρέπει να χρησιμοποιούνται εκείνα που έχουν επαρκή διείσδυση στο εγκεφαλονωτιαίο υγρό (ENY) και η τιμή τους είναι προσιτή. Τα κύρια αντιβιοτικά εκλογής είναι η πενικιλλίνη και η αμπικιλλίνη, ενώ η χλωραμφαινικόλη αποτελεί μία εναλλακτική οικονομική λύση. Αντίθετα, παρόλο που τα αντιβιοτικά της τρίτης γενιάς των κεφαλοσπορινών, όπως η κεφτριαξόνη και η κεφοταξίμη, αποτελούν άριστη εναλλακτική θεραπεία, αυξάνουν σημαντικά το κόστος θεραπείας. Επιπλέον, η κεφτριαξόνη χορηγείται σε εφ’ άπαξ δόση μία φορά την ημέρα και για πολύ μικρό χρονικό διάστημα. Παρόλ’ αυτά και προκειμένου να επιλεγεί το κατάλληλο αντιβιοτικό, πρέπει να λαμβάνεται υπόψη και το ολικό κόστος της θεραπείας, δεδομένου ότι η αμπικιλλίνη αν και φθηνότερη, χορηγείται επι πενθήμερο. Το κόστος της θεραπείας μειώνεται με την από του στόματος χορήγηση της κοτριμοξαζόλης. Σημειώνεται, όμως, ότι έχουν παρατηρηθεί στελέχη με αντοχή στη σουλφαμεθοξαζόλη.

Τέλος, η αντιμικροβιακή θεραπεία υπό μη επιδημικές συνθήκες, θα πρέπει να επιλέγεται με κριτήριο την κάλυψη των κυριότερων αιτιών βακτηριακής μηνιγγίτιδας, έως ότου τα εργαστηριακά ευρήματα να επιβεβαιώσουν την κλινική διάγνωση .(πίνακες 1,2)

Υποστηρικτική αγωγή

Η ορθή αντιμετώπιση της μηνιγγίτιδας περιλαμβάνει εκτός από τη φαρμακευτική αγωγή και ειδική υποστήριξη με στόχο τη διατήρηση της ομοιόστασης, την αντιμετώπιση της αυξημένης ενδοκρανιακής πίεσης και την καταστολή των σπασμών.

Τέλος, η αντιμετώπιση των σπασμών πρέπει να γίνεται όσο το δυνατό νωρίτερα, επειδή η παράτασή τους προκαλεί ισχαιμικές νεκρώσεις και απώλεια φλοιικών νευρώνων. Για την καταστολή τους μπορεί να χορηγηθούν φαινιντοïνη, φαινοβαρβιτόλη ή διαζεπάμη. Για τις περιπτώσεις μικρής διάρκειας σπασμών «εισαγωγικού χαρακτήρα» η αγωγή διακόπτεται πριν την έξοδο του ασθενή από το νοσοκομείο, ενώ όταν πρόκειται για εστιακούς δύσκολα ελεγχόμενους σπασμούς, η διάρκεια και το είδος της αγωγής εξαρτάται από τα ηλεκτραγκεφαλογραφικά ευρήματα του ασθενή. (9)

¹Χορηγείται σε συνδυασμό με την αμπικιλλίνη, σε περίπτωση αμπικιλλίνη και χλωραμφαινικόλη.

²Εκτός από τα στελέχη της Listeria που εμφανίζουν αντοχή.

Πηγή: Control of Epidemic Meningococcal Disease. WHO Practical Guidelines, 1995.

ΠΡΟΛΗΨΗ

Πώς μπορεί να προληφθεί η βακτηριακή μηνιγγίτιδα ?

Εμβολιασμός

Υπάρχουν εμβόλια κατά του βακτηρίου H.influenzae, κάποιων ειδών του N.meningitis και πολλών τύπων του S.pneumoniae. Τα εμβόλια εναντίον του Hib είναι πολύ ασφαλή και αποτελεσματικά. Από την ηλικία των 6 μηνών, κάθε παιδί μπορεί να δεχτεί τουλάχιστον 3 δόσεις του εμβολίου κατά του Hib. Mία τέταρτη δόση μπορεί να δοθεί στα παιδιά ηλικίας μεταξύ 12 και 18 μηνών. Το εμβόλιο κατά τo N.meningitis (μηνιγγιτιδοκοκκικό εμβόλιο), δε χρησιμοποιείται καθημερινά σε κοινωνίες των Η.Π.Α. και δεν είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικό σε παιδιά κάτω των 2 ετών. Το εμβόλιο χρησιμοποιείται μερικές φορές σε ελεγχόμενα ξεσπάσματα μερικών τύπων της μηνιγγιτιδοκοκκικής μηνιγγίτιδας στις Η.Π.Α. Νέα μηνιγγιτιδοκοκκικά εμβόλια εξελίσσονται. Το εμβόλιο κατά του S.pneumoniae (pneumococcal vaccine) δεν επιδρά σε άτομα ηλικίας κάτω των 2 ετών, αλλά συστήνεται για όλα τα άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών και νέα πρόσωπα με σίγουρα προβλήματα υγείας. Νέα πνευμονοκοκκικά εμβόλια εξελίσσονται.

Αναφορά στην ασθένεια

Περιπτώσεις βακτηριακής μηνιγγίτιδας πρέπει να αναφέρονται σε διεθνείς και εθνικές υπηρεσίες υγείας, έτσι ώστε αυτοί να μπορούν να παρακολουθούν και να θεραπεύουν ασθενείς και να γνωρίζουν τα ξεσπάσματα της μηνιγγίτιδας. Σε ανθρώπους, οι οποίοι έρχονται σε επαφή με ανθρώπους, που πάσχουν από μηνιγγίτιδα προκαλούμενη από N.meningitis, μπορούν να χορηγηθούν αντιβιοτικά, προκειμένου να προστατευτούν από την ασθένεια.

Πρόληψη για ταξίδια

Παρά το γεγονός ότι δεν έχουν παρατηρηθεί μεγάλες επιδημίες βακτηριακής μηνιγγίτιδας στις H.Π.A., σε μερικές χώρες έχουν καταγραφεί μεγάλες, περιοδικές επιδημίες μηνιγγιτιδοκοκκικής μηνιγγίτιδας. Αυτοί, οι οποίοι εκτελούν υπερατλαντικά ταξίδια πρέπει να ενημερώνονται για το αν συστήνεται για τον προσδιορισμό τους το μηνιγγιτιδικοκκικό εμβόλιο. Αυτοί, λοιπόν, οι ταξιδιώτες πρέπει να δέχονται το εμβόλιο, αν αυτό κρίνεται απαραίτητο, τουλάχιστον 1 εβδομάδα πριν την αναχώρησή τους. (10)

Διαπιστώνουμε, λοιπόν, ότι η βακτηριακή μηνιγγίτιδα είναι μία ασθένεια, η οποία μπορεί να προσβάλλει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες και μπορεί να οδηγήσει μέσα σε λίγες ώρες ακόμη και στο θάνατο. Γι΄αυτό ως οδοντίατροι πρέπει να λαμβάνουμε ορισμένα αυστηρά μέτρα, έτσι ώστε να αποφεύγεται η μετάδοση της ασθένειας από πάσχοντα από τη νόσο της μηνιγγίτιδας τόσο στον ίδιο τον οδοντίατρο όσο και στον επόμενο ασθενή του οδοντιατρείου, ο οποίος δε φέρει το μικρόβιο της μηνιγγίτιδας. Έτσι, λοιπόν, ο οδοντίατρος οφείλει, για δική του προστασία, κατά την εξέταση ενός ασθενούς, να φοράει προστατευτική μάσκα, προκειμένου να καλύπτει τη ρινική και στοματική του κοιλότητα, τα ειδικά γυαλιά, τα οποία περιλαμβάνονται στον οδοντιατρικό εξοπλισμό και ιατρικά γάντια. Απαιτείται, πάντα καθαρή ιατρική μπλούζα. Τέλος, για την προστασία του επόμενου ασθενούς, που θα επισκεφθεί το οδοντιατρείο , θεωρείται επιβεβλημένο το μέτρο της αποστείρωσης των οδοντιατρικών εργαλείων, ενώ το ίδιο επιβεβλημένη θεωρείται και η αλλαγή των μίας χρήσης αντικειμένων από ασθενή σε ασθενή. Το οδοντιατρείο πρέπει, πάντα, να είναι καθαρό. Με αυτά τα μέτρα και τηρώντας τα ανελλιπώς, στο μέγιστο βαθμό, θα μπορέσουμε ως οδοντίατροι να συμβάλλουμε στην αποφυγή μετάδοσης της ασθένειας της μηνιγγίτιδας και στην πρόληψή της.

Ευχαριστώ πολύ την Καθηγήτριά μου κα. Αριστέα Βελεγράκη για τη συνεργασία της και την πολύτιμη βοήθειά της.

1. Brown County Website (meningitis – general information)
2. This is Wiltshire / CommuniGate / Bacterial meningitis (What bacteria cause bacterial meningitis?)
3. Jornal de pediatria – Occurrence of Haemophilus influenzae b meningitis after the implementation of a mass vaccination program. (Introduction)
4. Streptococcus pneumoniae – Wikipedia, the free encyclopedia (Pathogenesis)
5. Βιβλίο: Η Μηνιγγιτιδοκοκκική Νόσος. Συγγραφείς: Τζένη Κουρέα – Κρεμαστινού, Τζωρτζίνα Τζανακάκη, Αριστέα Βελεγράκη. (2. Χαρακτηριστικά της N.meningitis, 7.2 Φορεία)
6. About us (Bacterial meningitis)
7. Βιβλίο: H Μηνιγγιτιδοκοκκική Νόσος. Συγγραφείς: Τζένη Κουρέα –Κρεμαστινού, Τζωρτζίνα Τζανακάκη, Αριστέα Βελεγράκη. (8.3. Συμπτώματα και κλινική εικόνα, 8.4. Κλινική εκτίμηση)
8. Βιβλίο: Η Μηνιγγιτιδοκοκκική Νόσος. Συγγραφείς: Τζένη Κουρέα – Κρεμαστινού, Τζωρτζίνα Τζανακάκη, Αριστέα Βελεγράκη. (8.5. Αναγνώριση και επιβεβαίωση της μηνιγγιτιδοκοκκικής λοίμωξης, 8.6.1.Οσφυονωτιαία παρακέντηση και εξέταση ΕΝΥ.)
9. Βιβλίο: Η Μηνιγγιτιδοκοκκική Νόσος. Συγγραφείς: Τζένη Κουρέα – Κρεμαστινού, Τζωρτζίνα Τζανακάκη, Αριστέα Βελεγράκη.(9.1.Επιλογή του κατάλληλου αντιβιοτικού, 9.3.Υποστηρικτική αγωγή)
10. This is Wiltshire / CommuniGate / Bacterial Meningitis. (How can bacterial meningitis be prevented)

Εργασία στη Μικροβιολογία
Έφη Μπεσίρη, Φοιτήτρια Οδοντιατρικής Γ' εξαμήνου, Α.Μ. 1451200500064
Υπεύθυνη Καθηγήτρια: Αριστέα Βελεγράκη
Τελευταία αναθεώρηση : 28/1/2007