Ηλεκτρονική Πύλη του Ασκληπιακού Πάρκου

Διαφορές μεταξύ απόπτωσης και νέκρωσης

Περιεχόμενα/Contents

Απόπτωση
• Απόπτωση - Πρόλογος, ιστορικό και ορολογία
• Απόπτωση κατά την οργανογένεση
• Απόπτωση στον ώριμο οργανισμό
• Διαταραχές από αυξημένη κυτταρική επιβίωση και από αυξημένη απόπτωση
• Διαφορές μεταξύ απόπτωσης και νέκρωσης
• Τα μορφολογικά στοιχεία της απόπτωσης
• Τα ένζυμα της απόπτωσης
• Απόπτωση - Το ενδοκυττάριο pH
• Απόπτωση - Ο ρόλος των μιτοχονδρίων - Το ενδοκυττάριο ασβέστιο
• Μεταβολές της κυτταρικής μεμβράνης κατά την απόπτωση

Ο κυτταρικός θάνατος είναι απαραίτητος για τη διατήρηση της ισορροπίας των κυτταρικών πληθυσμών στον ώριμο οργανισμό. Διακρίνουμε δύο διαφορετικές μορφές κυτταρικού θανάτου, τη νέκρωση και την απόπτωση.

Νέκρωση και απόπτωση

Περιγραφή των δύο μορφών του κυτταρικού θανάτου

Η νέκρωση αντιστοιχεί σε παθητική και ανεξέλεγκτη μορφή κυτταρικού θανάτου. Το ερέθισμα είναι πάντοτε κάποια βλαπτική επίδραση.

Χαρακτηριστικά της νέκρωσης

Προσβάλλει ομάδες κυττάρων.
Η βλάβη στη μεμβράνη προκαλεί ανεξέλεγκτη εισροή στο κύτταρο ιόντων και Η2Ο, με αποτέλεσμα τη διόγκωση των κυττάρων και των οργανιδίων τους.
Στον πυρήνα συμβαίνουν τα εξής : Η χρωματίνη συγκεντρώνεται σε μάζες ασαφούς περιγράμματος. Παρατηρείται αποδόμηση του DNA με τυχαία κατανομή και διάρρηξη της πυρηνικής μεμβράνης (καρυόλυση του πυρήνα).
Η απώλεια ακεραιότητας της μεμβράνης οδηγεί σε λύση του κυττάρου, απελευθέρωση κυτταρικών συστατικών στον εξωκυττάριο χώρο και φλεγμονώδη αντίδραση.

Είναι φανερό πως η διαδικασία της νέκρωσης δεν υφίσταται καμιά ρύθμιση

Η απόπτωση αντιστοιχεί σε προγραμματισμένο, ενεργό κυτταρικό θάνατο. Πυροδοτείται από ένα φυσιολογικό ερέθισμα.

Χαρακτηριστικά της απόπτωσης

Προσβάλλει μονήρη κύτταρα.
Στα αρχικά στάδια παρατηρούμε απώλεια μεσοκυττάριων συνδέσεων και εξειδικευμένων δομών κυτταρικής επιφάνειας και δημιουργία ακανόνιστων κυτταροπλασματικών προσεκβολών (BLEBBING).
Στον πυρήνα παρατηρούμε συμπύκνωση της χρωματίνης σε μάζες ομογενούς πυκνότητας (ημισεληνοειδείς δομές ή λείες, κοκκιώδεις μάζες).
Το κυτταρόπλασμα συρρικνώνεται, όπως και το ίδιο το κύτταρο.
Η κυτταρική μεμβράνη παραμένει άθικτη.
Στη συνέχεια παρατηρείται διανουκλεοσωματική αποδόμηση του DNA, κερματισμός του πυρήνα και του κυττάρου και σχηματισμός αποπτωτικών σωματίων. Τελικά, τα αποπτωτικά σωμάτια φαγοκυτταρώνονται από τα γειτονικά φαγοκύτταρα, αποφεύγοντας τη φλεγμονώδη αντίδραση.

Η διαδικασία της απόπτωσης

Σύγκριση απόπτωσης-νέκρωσης

Σύγκριση απόπτωσης-νέκρωσης στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο

1. Φωτογραφία νεκρωτικού κυττάρου: η διάρρηξη της πλασματικής μεμβράνης και των οργανιδίων είναι ευδιάκριτη. Μια σχετική διατήρηση της μορφολογίας εμφανίζεται.

2. Φωτογραφία αποπτωτικού κυττάρου (Α) και φυσιολογικού (Ν). Η χαρακτηριστική αναδιοργάνωση της χρωματίνης εμφανίζεται στο (Α), αισθητά διαφορετική της φυσιολογικής μορφής στο (Ν). Η καλή διατήρηση της μεμβράνης και των οργανιδίων είναι εμφανής.

3. Φωτογραφία νεκρωτικού κυττάρου. Πολυάριθμες βλάβες εμφανίζονται στην κυτταρική επιφάνεια.

4. Φωτογραφία αποπτωτικού κυττάρου. Εμφάνιση φυσαλίδων (BLEBBING) στην επιφάνεια είναι εμφανής.

5. Φωτογραφία φυσιολογικού κυττάρου, πυρηνικός φάκελος. Η κανονική κατανομή των πυρηνικών πόρων είναι εμφανής.

6. Φωτογραφία αποπτωτικού κυττάρου. Ο πυρηνικός φάκελος εμφανίζει χαρακτηριστική ομάδα πυρηνικών πόρων.

Εργασία που παρουσιάστηκε από τη φοιτήτρια Ιατρικής Κορογιάννου Μαρία
στα πλαίσια του κατ'επιλογήν μαθήματος της Πειραματικής Εμβρυολογίας
Υπεύθυνη μαθήματος : Ρωξάνη Αγγελοπούλου, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια
Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας
Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να ανατρέξετε στον ιστότοπο του μαθήματος της Πειραματικής Εμβρυολογίας: http://www.med.uoa.gr/expembr/
Τελευταία αναθεώρηση : 1/5/2006

Πνευματικά δικαιώματα © 2008 - Ασκληπιακό Πάρκο Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών - Πιλοτική εφαρμογή - Ανάληψη ευθυνών
Επιστροφή στην αρχική σελίδα - Επικοινωνία

Λεξικό	×