Η διάγνωση του Λύκου μπορεί να είναι δυσχερής. Ίσως χρειαστούν μήνες, ή ακόμη και χρόνια, από μη ειδικούς γιατρούς για να συνθέσουν τα ευρήματα και να καταλήξουν σε οριστική διάγνωση αυτής της σύνθετης νόσου.

Η ακριβής διάγνωση του Λύκου προϋποθέτει γνώσεις και επίγνωση από την πλευρά του γιατρού και καλή επικοινωνία από την πλευρά του ασθενούς. Η ενημέρωση του γιατρού με ένα αναλυτικό, ακριβές ατομικό ιστορικό (για παράδειγμα, τι προβλήματα υγείας είχε ο ασθενής και για πόσο χρονικό διάστημα) είναι καθοριστική στη διαδικασία της διάγνωσης. Οι παραπάνω πληροφορίες, μαζί με τη φυσική εξέταση και τα αποτελέσματα των εργαστηριακών εξετάσεων βοηθούν το γιατρό να λάβει υπόψη άλλες νόσους που ενδεχομένως μιμούνται το Λύκο και να αποφανθεί εάν ο ασθενής πραγματικά πάσχει από τη νόσο. Η προσέγγιση της διάγνωσης μπορεί να είναι χρονοβόρα και επέρχεται βαθμιαία καθώς νέα συμπτώματα εμφανίζονται.

Δεν υπάρχει μια μόνο εξέταση που να προσδιορίζει εάν ο ασθενής πάσχει από Λύκο, αλλά μια σειρά από εργαστηριακές εξετάσεις βοηθούν το γιατρό να καταλήξει στη διάγνωση. Οι χρησιμότερες εξετάσεις ανιχνεύουν συγκεκριμένα αυτοαντισώματα, συχνά παρόντα στον ορό ασθενών με Λύκο. Για παράδειγμα, η εξέταση αντιπυρηνικών αντισωμάτων (ΑΝΑ) χρησιμοποιείται για την ανίχνευση αυτοαντισωμάτων που δρουν εναντίον συστατικών του πυρήνα, δηλαδή του «κέντρου διοίκησης» των κυττάρων του ίδιου του οργανισμού του ασθενούς. Οι περισσότεροι ασθενείς με Λύκο είναι θετικοί στην εξέταση ανίχνευσης ΑΝΑ, εντούτοις, ΑΝΑ μπορούν να ανιχνευθούν και σε διάφορες άλλες καταστάσεις εκτός του Λύκου, όπως σε λοιμώξεις, σε άλλα ρευματικά ή αυτοάνοσα νοσήματα ή περιστασιακά σαν τυχαίο εύρημα σε φυσιολογικούς υγιείς ενήλικες. Η εξέταση ΑΝΑ απλώς προσθέτει ένα ακόμη στοιχείο στο γιατρό στην προσπάθεια για διάγνωση. Επιπροσθέτως, υπάρχουν εξετάσεις αίματος για ειδικά αυτοαντισώματα σε ασθενείς με Λύκο. Τέτοια αντισώματα είναι τα αντί-DNA, αντί-Sm, αντι-RNP, αντί-Ro(SSA) και αντί-La (SSB).

Ορισμένες εξετάσεις χρησιμοποιούνται λιγότερο συχνά, όμως μπορούν να αποδειχθούν χρήσιμες εάν η κλινική εικόνα του ασθενούς παραμένει αδιευκρίνιστη. Ο γιατρός μπορεί να παραγγείλει βιοψία δέρματος ή νεφρών, σε προσβολή των παραπάνω οργάνων. Επίσης, μπορεί να ζητήσει εξέταση για σύφιλη (ή για αντισώματα κατά καρδιολιπίνης). Η θετική εξέταση δε σημαίνει ότι ο ασθενής πάσχει από σύφιλη η παρουσία όμως των αναφερόμενων αντισωμάτων υποδηλώνει αυξημένο κίνδυνο αγγειακών θρομβώσεων και αποβολών εμβρύων των γυναικών με Λύκο. Επαναλαμβάνουμε ότι όλες αυτές οι εξετάσεις απλώς και μόνο χρησιμεύουν ως εργαλεία στο γιατρό, δίνοντας στοιχεία και πληροφορίες καθώς καταλήγει στη διάγνωση. Ο γιατρός θα συνεκτιμήσει όλα τα στοιχεία «ατομικό ιστορικό, συμπτωματολογία και αποτελέσματα εξετάσεων» για να αποφασίσει εάν ο ασθενής πάσχει από Λύκο.

Παράλληλα, κοινές εργαστηριακές εξετάσεις χρησιμοποιούνται για την εκτίμηση της πορείας της νόσου. Η γενική αίματος και ούρων, οι βιοχημικές εξετάσεις και η ταχύτητα καθίζησης των ερυθρών αιμοσφαιρίων (ΤΚΕ) παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες. Μια άλλη κοινή εξέταση υπολογίζει στον ορό τα επίπεδα ομάδας πρωτεϊνών που ονομάζεται συμπλήρωμα. Ασθενείς με Λύκο συχνά παρουσιάζουν αυξημένη ΤΚΕ και χαμηλά επίπεδα συμπληρώματος, ιδιαίτερα κατά τις περιόδους έξαρσης της νόσου.

Διαγνωστικά Εργαλεία στο Λύκο

Χ. Μ. Μουτσόπουλος
Καθηγητής και Διευθυντής Κλινικής και Εργαστηρίου Παθολογικής Φυσιολογίας
Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών
Φ. Ν. Σκοπούλη
Καθηγήτρια Παθολογίας - Ανοσολογίας
Τμήμα Επιστήμης Διαιτολογίας - Διατροφής, Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο
και Διευθύντρια Παθολογικής Κλινικής Ευρωκλινικής Αθηνών
Αθήνα 2002
Τελευταία αναθεώρηση : 1/1/2006