Ορισμός: Ποικίλα όρια έχουν προταθεί: βάρος γέννησης μικρότερο από την 10η, 5η ή 3η εκατοστιαία θέση. Είναι σημαντικό να γίνει διαφοροδιάγνωση ανάμεσα στην πλακουντιακή ανεπάρκεια και την γενετική προδιάθεση.

Συχνότητα: Εξαρτάται από τον ορισμό. Ποικίλει από 3-10% των κυήσεων.

Κλινικό Ιστορικό: Το βάρος γέννησης εξαρτάται από γενετικούς παράγοντες. Υπάρχουν οικογένειες στις οποίες τα μικρά παιδιά είναι πιο συχνά και οι περιπτώσεις αυτές δεν είναι αποτέλεσμα προβληματικής πλακουντιακής λειτουργίας. Γνήσια πλακουντιακή ανεπάρκεια υπεύθυνη για καθυστέρηση της ανάπτυξης συμβαίνει συνήθως επαναλαμβανόμενα σε μητέρες με συγκεκριμένα προβλήματα υγείας όπως νεφρικές διαταραχές, υπέρταση ή θρομβοφιλικές διαταραχές. Άλλοι σημαντικοί παράγοντες που προδιαθέτουν σε πλακουντιακή ανεπάρκεια είναι το κάπνισμα και η κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης.

Εμβρυολογία: Η καθυστέρηση της ανάπτυξης μπορεί να είναι αποτέλεσμα μητροπλακουντιακής ανεπάρκειας, περιβαλλοντικών επιδράσεων (φάρμακα μητρικές λοιμώξεις) ή γενετικής προδιάθεσης. Η ασύμμετρη καθυστέρηση ανάπτυξης είναι αποτέλεσμα πλακουντιακής ανεπάρκειας: η κεφαλική περίμετρος και το μήκος του μηριαίου είναι μεγαλύτερα από την κοιλιακή περίμετρο που είναι πολύ μικρότερη για το στάδιο κύησης.

Συνδεόμενα Σύνδρομα: Cornelia de Lange, Russell-Silver (ασύμμετρη καθυστέρηση της ανάπτυξης με φυσιολογική περίμετρο κεφαλής και νανισμό), Seckel, Smith-Lemli-Opitz, Miller-Dieker, Neu-Laxona, Freeman-Sheldon, Οστεοπέτρωση, W-H, Jacobsen, Τριπλοειδία, Τρισωμίες 9,10,18, Σύνδρομο Harlequin.

Υπερηχογραφικά Ευρήματα: Οι εμβρυϊκές μετρήσεις βρίσκονται κάτω από τις αναμενόμενες τιμές για το στάδιο της κύησης. Για την ακριβή διάγνωση, είναι απαραίτητες πρώιμες μετρήσεις του κεφαλοουραίου μήκους στις 8-12 εβδομάδες. Υπάρχουν 2 τύποι καθυστέρησης της ανάπτυξης:

1. η συμμετρική στην οποία οι μετρήσεις της κεφαλής και της κοιλιακής περιμέτρου και του μηριαίου μήκους είναι όλες κάτω από τις αναμενόμενες τιμές, και
2. η ασύμμετρη όπου η περίμετρος της κεφαλής είναι φυσιολογική αλλά η κοιλιακή περίμετρος και το μήκος του μηριαίου ή γενικά των άκρων είναι πολύ μικρό. Ολιγοϋδράμνιο είναι ένα κοινό εύρημα όταν υπάρχει πλακουντιακή ανεπάρκεια. Με τη χρησιμοποίηση του έγχρωμου Doppler U/S, παρατηρούνται παθολογικές απεικονίσεις τόσο στα εμβρυϊκά όσο και στα μητρικά αγγεία (αυξημένη αγγειακή αντίσταση).

Πρόγνωση: Η περιγεννητική θνησιμότητα σε σοβαρές περιπτώσεις καθυστέρησης (κάτω από τη 3η εκατοστιαία θέση) είναι 4 έως 8 φορές μεγαλύτερη. Τα επιζήσαντα νεογνά έχουν αυξημένη νεογνική νοσηρότητα κατά 50%, αλλά δεν είναι συχνές μακροχρόνιες νευρολογικές επιπλοκές .

Νίντος Γεώργιος, Φοιτητής Ιατρικής Σχολής
Β’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών
Αρεταίειο Νοσοκομείο
Διευθυντής: Καθηγητής Γ. Κ. Κρεατσάς