Α. Θέσεις έκτοπης κύησης (κόκκινοι κύκλοι). Οι πιο συχνές θέσεις είναι η λήκυθος και ο ισθμός της σάλπιγγας. Β και Γ. Χαμηλή εμφύτευση δηλαδή στην περιοχή του ισθμού της μήτρας μπορεί να έχει αποτέλεσμα είτε τον μερικό είτε τον ολικό πρόδρομο πλακούντα.

Ο όρος έκτοπη κύηση (2,5% των κυήσεων) αναφέρεται στην εμφύτευση του εμβρύου εκτός του βλεννογόνου του σώματος της μήτρας. Η ασύγκριτα συχνότερη θέση είναι η σάλπιγγα (σαλπιγγική κύηση). Σπανίως μπορεί να γίνει στο περιτόναιο ή στην ωοθήκη, αλλά οι περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές είναι δευτερογενείς και οφείλονται σε ρήξη του τοιχώματος της σάλπιγγας. Η έκτοπη κύηση δείχνει ότι η εμφύτευση και η δημιουργία του πλακούντα είναι λειτουργίες μάλλον της τροφοβλάστης παρά του ενδομητρίου. Παράγοντες που ίσως αυξάνουν την πιθανότητα έκτοπης κύησης είναι οι παθολογικές καταστάσεις (π.χ. πυελική λοίμωξη) που παρεμποδίζουν την διάβαση του εμβρύου, οι ενδοκρινικές διαταραχές που παρακωλύουν τις συσπάσεις της σάλπιγγας, η δυσλειτουργία της ωοθυλακιορρηξίας και οι αναπτυξιακές διαμαρτίες του κυήματος. Σύμφωνα με μια θεωρία η καθυστερημένη ωοθυλακιορρηξία και γονιμοποίηση είναι δυνατόν να μην αναστείλουν την εμμηνόρροια, η οποία ξαναστέλνει το έμβρυο από την μήτρα πίσω στην σάλπιγγα. Η σαλπιγγική κύηση, εάν αφεθεί να συνεχισθεί, συνήθως καταλήγει σε ρήξη της σάλπιγγας κατά την πρώιμη εμβρυϊκή περίοδο και σε σοβαρή εσωτερική αιμορραγία της μητέρας, αν και σε σπάνιες περιπτώσεις σαλπιγγικές κυήσεις έφθασαν στο τρίτο τρίμηνο ή ακόμη και στο τέλος της κύησης.

Η διάγνωση είναι κλινική ( το κοιλιακό άλγος είναι το συχνότερο σύμπτωμα), υπερηχογραφική (κυρίως για τον αποκλεισμό της) και βιοχημική (π.χ. εξετάσεις για διάφορες ορμόνες και πρωτεΐνες που εμφανίζουν χαμηλά επίπεδα). Μολονότι η απομάκρυνση με λαπαροσκόπηση είναι η συνήθης θεραπεία, η γραμμική σαλπιγγοστομία χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο.

Ο προδρομικός πλακούντας (1% των κυήσεων) επισυμβαίνει όταν η εμφύτευση συμβεί στο κατώτερο τμήμα της μήτρας, στην περιοχή του έσω τραχηλικού στομίου και έχει ως αποτέλεσμα αιμορραγία και αποκόλληση του πλακούντα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι αυτόματες αποβολές είναι συνήθεις στις 2 πρώτες εβδομάδες της κύησης λόγω ανωμαλιών της βλαστοκύστης και προβλημάτων που σχετίζονται με την εμφύτευσή τους. Η συχνότητα των πρώιμων αυτών αποβολών πιστεύεται ότι ανέρχεται σε περίπου 45%.

Β’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών
Αρεταίειο Νοσοκομείο
Διευθυντής: Καθηγητής Γ. Κ. Κρεατσάς
Συντονιστής : Σπ. Δενδρινός, Αναπληρωτής Καθηγητής
Αθήνα, Νοέμβριος 2005