Σύμφωνα με την παγκόσμια οργάνωση υγείας (Π.Ο.Υ.- WHO) ως αυτόματη αποβολή ορίζεται η διακοπή της κύησης η οποία γίνεται χωρίς ιατρική παρέμβαση πριν από την 20η εβδομάδα, δηλαδή πριν από το στάδιο κατά το οποίο το κύημα μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο.

Η συχνότητα εκδήλωσης των αυτόματων αποβολών και γενικότερα των εμβρυϊκών απωλειών ανέρχεται στο 40% περίπου των συλλήψεων. Όμως τα 2\3 των χαμένων αυτών κυήσεων δεν επιβεβαιώνονται κλινικά με αποτέλεσμα το ποσοστό των εκδηλουμένων αυτόματων αποβολών να κυμαίνεται από 10-15%. Στις περισσότερες περιπτώσεις (80%) οι αποβολές συμβαίνουν μέχρι τη 12η εβδομάδα της κυήσεως. Μελέτες δείχνουν πως η πιθανότητα γονιμοποιημένου ωαρίου να εξελιχθεί σε φυσιολογική κύηση ανέρχεται σε 23%.

ΑΙΤΙΑ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΑΠΟΒΟΛΩΝ

Οι κυριότερες αιτίες των αυτόματων αποβολών είναι οι κάτωθι :

1) Χρωμοσωμιακές ή γονιδιακές ανωμαλίες του εμβρύου

Οι ανωμαλίες αυτές της ανάπτυξης του εμβρύου αφορούν εκείνες με παρουσία παθολογικού αριθμού χρωμοσωμάτων (ανευπλοϊδία) και εκείνες με φυσιολογικό καρυότυπο (ευπλοϊδία).

Υπολογίζεται ότι το 50-60% των αυτομάτων αποβολών οφείλεται σε χρωμοσωματικές ανωμαλίες του εμβρύου. Περίπου το 50% των ανωμαλιών αυτών είναι αυτοσωματικές με συχνότερη την τρισωμία 16, αλλά και τις τρισωμίες 13, 18, 21 και 22. Η μονοσωμία Χ (45 Χ) και η πολυπλοϊδία ευθύνονται, η κάθε μία για ένα επιπλέον ποσοστό 20-25%.

Γονείς που έχουν ιστορικό δύο ή περισσοτέρων αποβολών παρουσιάζουν χρωμοσωματικές ανωμαλίες σε ποσοστό 3-6%. Το μεγαλύτερο ποσοστό των ανωμαλιών αυτών (75-85%) είναι ισόρροπες μεταθέσεις και από αυτές τα 2/3 είναι αμοιβαίες μεταθέσεις και το 1/3 μεταθέσεις Robertson. Το υπόλοιπο ποσοστό (15-25%) αναφέρεται σε χαμηλού βαθμού χρωμοσωματικό μωσαϊκισμό και αφορά το χρωμόσωμα Χ.

2) Συγγενείς ανωμαλίες και παθήσεις της μήτρας και του τραχήλου.

Όσον αφορά στον τράχηλο σημαντικότερο αίτιο είναι η ανεπάρκεια του έσω τραχηλικού στομίου. Είναι συνήθως τραυματικής αιτιολογίας από προηγούμενες επεμβάσεις στον τράχηλο, όπως είναι n κωνοειδής εκτομή και στη διάρκεια της διαστολής του τραχήλου με σκοπό την απόξεση της μήτρας. Σπανίως μπορεί να είναι αποτέλεσμα ανώμαλης ανάπτυξης του τραχήλου στη διάρκεια της διάπλασης του γεννητικού συστήματος. Η αποκάλυψη της παρουσίας της γίνεται συνήθως στο 2ο τρίμηνο και τις αρχές του 3ου τριμήνου, με τη διαστολή του τραχήλου, την πρόπτωση του θυλακίου εντός του κόλπου και στη συνέχεια τη ρήξη των υμένων και την έξοδο πρόωρα του εμβρύου.

Η διάγνωση της ανεπάρκειας του τραχηλικού στομίου γίνεται με την κλινική εξέταση και τον υπερηχογραφικό έλεγχο περί τη 12η εβδομάδα. Η αντιμετώπιση πραγματοποιείται με την περίδεση του τραχήλου, η οποία γίνεται συνήθως με δύο τεχνικές, τη Shirodkar και την απλούστερη Mc Donald. Η επιτυχία της μεθόδου είναι 85-90%.

Σχετικά με τις ανωμαλίες της μήτρας αίτια αποτελούν οι διάφορες συγγενείς ανωμαλίες που είναι αποτέλεσμα παθολογικής διαφοροποίησης των πόρων του Müller.

Τέλος, η παρουσία ινομυωμάτων, κυρίως υποβλεννογόνιων, όπως και η παρουσία ενδομητρικών συμφύσεων, αποτελούν σημαντικά αίτια πρόκλησης αποβολών.

3) Μολύνσεις του γεννητικού και ουροποιητικού συστήματος

Οι συνηθέστεροι μικροβιακοί παράγοντες είναι η Brucella abortus,το Toxoplasma gondii, η Listeria monocytogenes, τα Chlamydia trachomatis, ο Herpes simplex, το Mycoplasma hominis και το Ureoplasma urealyticum.

4) Ενδοκρινολογικοί παράγοντες

Ο διαβήτης, τα νοσήματα του θυρεοειδούς και η ανεπάρκεια έκκρισης προγεστερόνης από το ωχρό σωμάτιο ή τον πλακούντα είναι δυνατόν να προκαλέσουν αυτόματη αποβολή.

5) Ανοσολογικοί παράγοντες

Στη διάρκεια της κύησης παρουσιάζονται ανοσολογικοί παράγοντες, που συμμετέχουν σε αυτοάνοσους ή αλλοάνοσους μηχανισμούς, οι οποίοι οδηγούν πολλές φορές σε αυτόματες αποβολές ή ενδομήτριους θανάτους.

6) Γυναικολογικές επεμβάσεις

Οι χειρουργικές επεμβάσεις της μικρής πυέλου, στο πρώτο ήμισυ της κύησης αυξάνουν το ποσοστό εκδήλωσης αυτομάτων αποβολών, το ίδιο ισχύει και για τις περιπτώσεις των εγχειρήσεων που επιπλέκονται με περιτονίτιδα.

7) Τραυματισμοί από ατυxήματα

Σπάνια, τραυματισμοί από ατυχήματα μπορεί να oδηγήσoυν σε αυτόματη αποβολή, n οποία συνήθως εκδηλώνεται μερικές εβδομάδες μετά το ατύχημα.

8) Άγνωστα αίτια

Επίσης ορισμένοι παράγοντες κινδύνου που συσχετίζονται με τη μητέρα, όπως το κάπνισμα, η χρήση ναρκωτικών, η κατάχρηση αλκοόλ, η καφεΐνη, έκθεση σε ραδιενέργεια, αναισθητικά αέρια, αρσενικό, μόλυβδο, φορμαλδεΰδη, βενζίνη, οξείδιο του αιθυλενίου, η κακή διατροφή, ο υποσιτισμός, οι χρόνιες ασθένειες όπως η υπέρταση, η φυματίωση και ο καρκίνος και η προχωρημένη ηλικία αυξάνουν τον κίνδυνο αποβολών.

Πιο συγκεκριμένα, όσον αφορά την ηλικία της γυναίκας, ο κίνδυνος μιας αποβολής είναι 9.5% για γυναίκες μικρότερες των 24 ετών. Αυτός ο κίνδυνος αυξάνεται σταθερά με την ηλικία φτάνοντας το 11% στην ηλικία των 30 ετών και αγγίζοντας το 33% σε γυναίκες 40 ετών. Σε γυναίκες μεγαλύτερες των 44 ετών το ποσοστό των αποβολών αυξάνεται δραματικά σε 53%.

Στο παρακάτω διάγραμμα φαίνεται ο κίνδυνος αποβολής σε άτοκες και σε γυναίκες που έχουν γεννήσει σε σχέση με την ηλικία τους και τον αριθμό των προηγηθεισών αποβολών.

Τα συμπεράσματα που εξάγονται είναι τα ακόλουθα:

• Η πιθανότητα αυτόματης αποβολής αυξάνεται με την ηλικία και στις δύο κατηγορίες γυναικών.
• Ο αριθμός των προηγούμενων αποβολών σχετίζεται θετικά με την πιθανότητα μιας νέας αποβολής.
• Οι άτοκες γυναίκες έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα να αποβάλλουν απ’ τις γυναίκες που έχουν γεννήσει.

Nybo Andersen ΑΜ, WohIfahrt J, Christens Ρ, Olsen J, MeIbye Μ. MaternaI age and fetaIIoss: population based register Iinkage study. BMJ. 2000 Jun 24;320(7251):1708-12.

ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ

Οι αυτόματες αποβολές ταξινομούνται ανάλογα με την κλινική τους εικόνα στις εξής μορφές: επαπειλούμενες, αναπόφευκτες, ατελείς, τέλειες, παλίνδρομες και σηπτικές.

Επαπειλούμενη αποβολή

Η επαπειλούμενη αποβολή συνοδεύεται από κολπική αιμόρροια κατά τα αρχικά στάδια της κύησης χωρίς τραχηλική διαστολή ή άλλη διαφορά στον τράχηλο. Συνήθως δεν παρατηρείται σημαντικός πόνος, αν και ελαφρές συσπάσεις είναι δυνατόν να συμβούν. Πιο έντονες συσπάσεις είναι δυνατόν να οδηγήσουν σε αναπόφευκτη αποβολή.

Η επαπειλούμενη αποβολή είναι πολύ συχνή κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Ωστόσο πρέπει να σημειωθεί πως το 20% των γυναικών οι οποίες είναι έγκυες αναφέρουν κάποια μορφή κολπικής αιμόρροιας κατά το πρώτο τρίμηνο της κύησης. Παρ΄ όλα αυτά λιγότερες από τις μισές θα εμφανίσουν αυτόματη αποβολή της κύησης.

Κατά τη γυναικολογική εξέταση είναι δυνατόν να βρεθεί αίμα ή καφεοειδές έκκριμα από τον κόλπο. Ο τράχηλος δεν είναι μαλακός, και το τραχηλικό στόμιο είναι κλειστό, ενώ δε έχει συμβεί διέλευση εμβρυϊκού ιστού ή μεμβρανών δια του κόλπου.

Το υπερηχογράφημα παρουσιάζει μια ενδομήτρια κύηση που συνεχίζεται. Σε περίπτωση που αυτό είναι το πρώτο υπερηχογράφημα, επιβάλλεται σε αυτό το χρόνο ο αποκλεισμός μιας έκτοπης κύησης, η οποία θα εμφανιζόταν με τα ίδια συμπτώματα.

Εάν η κοιλότητα της μήτρας εμφανίζεται άδεια στο υπερηχογράφημα, είναι απαραίτητη η μέτρηση επιπέδων β-HCG.

H μέτρηση αυτή γίνεται με στόχο τον καθορισμό του κατά πόσο τα επίπεδα της β-HCG έχουν περάσει την τιμή, πέρα από την οποία μια ενδομήτρια κύηση, καθίσταται απεικονίσιμη. Η τιμή αυτή είναι δυνατόν να ποικίλλει λόγω διαφόρων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων της μεθόδου μέτρησης που χρησιμοποιείται από το εργαστήριο, των δυνατοτήτων ανάλυσης της εικόνας των υπερηχογραφικών μηχανημάτων, της ικανότητας και την πείρας του υπερηχογραφιστή και παραγόντων της ασθενούς (π.χ. παχυσαρκία, λειομυώματα, πολλαπλή κύηση). Επίσης η τιμή επηρεάζεται από το εάν το υπερηχογράφημα γίνεται διακοιλιακά ή διακολπικά. Επομένως είναι δύσκολα να υπάρξει μια κοινώς αποδεκτή τιμή πέρα από την οποία υπάρχει διάκριση του εμβρύου, και καλό θα ήταν να μετριέται σε κάθε εργαστήριο. Ωστόσο κάποιες μελέτες ισχυρίζονται ότι ο σάκος της κύησης θα πρέπει να φαίνεται μετά από την 5,5 εβδομάδα της κύησης. Με αυτή την αποδοχή θα πρέπει να είναι εμφανής ο εμβρυϊκός σάκος στο υπερηχογράφημα με τιμές β-HCG 1500-2400 mIU/mL για διακολπικό υπερηχογράφημα ή τιμή άνω των 3000 IU/mL για διακοιλιακό υπερηχογράφημα. Εάν η τιμή της β-HCG είναι υψηλότερη και δε διακρίνεται αμνιακός σάκος εντός της μήτρας, τότε υπάρχει η πιθανότητα της έκτοπης κύησης.

Αναπόφευκτη αποβολή

Η αναπόφευκτη αποβολή συνοδεύεται με κολπική αιμόρροια και διαστολή του τραχήλου. Τυπικά η αιμόρροια είναι εντονότερη σε σχέση με την επαπειλούμενη αποβολή ενώ οι συσπάσεις είναι πιο συχνές. Δεν έχει συμβεί αποβολή εμβρυϊκού ιστού ακόμη.

Ατελής αποβολή

Η ατελής αποβολή συνοδεύεται από κολπική αιμόρροια, διαστολή του τραχήλου και αποβολή προϊόντων της κύησης από τον κόλπο. Συνήθως οι συσπάσεις είναι έντονες και η κολπική αιμόρροια είναι έντονη. Οι ασθενείς περιγράφουν αποβολή εμβρυϊκού ιστού ή ο εξεταστής διαπιστώνει ένα τέτοιο γεγονός μέσω του κόλπου. Το υπερηχογράφημα επιβεβαιώνει την παραμονή κάποιων στοιχείων της κύησης εντός της μήτρας.

Τέλεια αποβολή

Κατά την τέλεια αποβολή υπάρχει κολπική αιμόρροια, κοιλιακό άλγος και αποβολή εμβρυϊκών ιστών. Μετά την αποβολή εμβρυϊκών ιστών, η ασθενής χαρακτηριστικά αναφέρει πως ο πόνος υποχωρεί και η κολπική αιμόρροια μειώνεται σημαντικά. Το υπερηχογράφημα αποκαλύπτει μια άδεια μήτρα.

Παλίνδρομος αποβολή ή παλίνδρομος κύηση

Το νεκρό έμβρυο, ο πλακούντας και οι υμένες κατακρατούνται εντός τη μήτρας για ημέρες ή εβδομάδες. Εδώ η εμβρυϊκή απώλεια δεν προκαλεί κολπική αιμόρροια ή κοιλιακό άλγος για αρκετό χρονικό διάστημα. Εάν πραγματοποιηθεί τις πρώτες εβδομάδες της κύησης η γυναίκα παύει να αντιλαμβάνεται τα υποκειμενικά συμπτώματα της εγκυμοσύνης όπως τα πρωινά γαστρεντερικά ενοχλήματα (ναυτία, έμετοι) και η διόγκωση των μαστών.

Σηπτική αποβολή

Λέγεται η οποιαδήποτε μορφή αυτόματης αποβολής - συνήθως ατελής ή παλίνδρομος που επιπλέκεται με φλεγμονή, οπότε το περιεχόμενο της μήτρας καθίσταται σηπτικό. Οι κυριότεροι παθογόνοι μικροοργανισμοί είναι το κολοβακτηρίδιο, οι στρεπτόκοκκοι, οι σταφυλόκοκκοι και τα αναερόβια μικρόβια. Τα συμπτώματα με τα οποία εκδηλώνεται είναι πυρετός, ταχυκαρδία, ταχύπνοια και στις βαρύτερες περιπτώσεις εγκαθίσταται σηπτικό shock.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι περισσότερες μελέτες δεν διαφοροποιούνται ξεχωριστά μεταξύ της επιδημιολογίας και της παθοφυσιολογίας κάθε οντότητας.

ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ

Ιστορικό

Ασθενείς με αυτόματη τέλεια αποβολή συνήθως παρουσιάζονται με ιστορικό κολπικής αιμόρροιας, κοιλιακού άλγους και αποβολής εμβρυϊκού ιστού. Μετά την αποβολή του εμβρυϊκού ιστού, η κολπική αιμόρροια και το κοιλιακό άλγος υποχωρούν.

Η κολπική αιμόρροια συνήθως είναι βαριά.

• Η ποσοτικοποίηση της ποσότητας του αίματος είναι πολύ σημαντική γιατί είναι δυνατόν να εμφανιστεί αιμορραγία απειλητική για τη ζωή. Η ασθενής είναι δυνατόν να καθορίσει τον αριθμό των σερβιετών ή των ταμπόν που χρησιμοποιεί σε συγκεκριμένο χρόνο.
• Η παρουσία αιμορραγικών θρόμβων μας οδηγεί προς τη βαριά αιμορραγία. Επίσης είναι δυνατόν να εκληφθούν ως εμβρυϊκός ιστός.
• Η εξέταση του υλικού βοηθά στον καθορισμό του τύπου αποβολής που συμβαίνει.

Το κοιλιακό άλγος σχετίζεται με παρούσα αποβολή και υφίεται μετά την ολοκλήρωσή της.

• Το άλγος συχνά εντοπίζεται στο υπογάστριο.
• Το άλγος δυνατόν αν αντανακλά στην κατώτερη ράχη και το περίνεο.
• Εάν το άλγος εντοπίζεται μόνο στη μία πλευρά είναι πιθανή η ύπαρξη έκτοπου κύησης ή οβαριανής κύστης.

Στην παλίνδρομη κύηση η γυναίκα δεν αναφέρει κολπική αιμόρροια ή κοιλιακό άλγος.

Άλλα συμπτώματα όπως πυρετός ή ρίγη είναι περισσότερο χαρακτηριστικά μιας λοίμωξης, όπως συμβαίνει στην σηπτική αποβολή.

Κάθε γυναίκα αναπαραγωγικής ηλικίας η οποία παρουσιάζει κολπική αιμόρροια πρέπει να θεωρείται έγκυος μέχρι αποδείξεως του εναντίου.

Φυσική εξέταση

Ασθενείς που είναι έγκυες και αιμορραγούν κολπικά έχουν ανάγκη από άμεση εκτίμηση:

H εκτίμηση της αιμοδυναμικής κατάστασης της ασθενούς αποτελεί το πρώτο βήμα.

• Παρακολούθηση ζωτικών σημείων.
• Φυσική εξέταση κοιλίας και γυναικολογική εξέταση.
• Πρώιμη αποκατάσταση υγρών σε περιπτώσεις ορθοστατικής υπότασης.

Κατά την φυσική εξέταση της κοιλίας είναι απαραίτητο να καθοριστεί το κατά πόσο υπάρχει κατάσταση οξείας κοιλίας.

• Σε μια τέλεια αποβολή, η κοιλία είναι μαλακή, χωρίς διάταση, με φυσιολογικούς εντερικούς ήχους , άνευ ηπατοσπληνομεγαλίας, και με ελαφρά ευαισθησία στο υπογάστριο.
• Συνήθως η μήτρα είτε δεν είναι ψηλαφητή κοιλιακά ή ψηλαφάται ελαφρώς πάνω από την ηβική σύμφυση.
• Σε περίπτωση που υπάρχει ευαισθησία ή παρατηρείται διάταση μήτρας, η αυτόματη αποβολή είναι μάλλον απίθανη. Πιθανή είναι μια έκτοπη κύηση, οπότε απαιτείται επιθετική αναπλήρωση υγρών με δύο ενδοφλέβιες γραμμές και επείγουσα λαπαροσκόπηση(εάν υπάρχει αιμοδυναμική σταθερότητα) ή επείγουσα ερευνητική λαπαροτομία.

Σε μία πλήρη αποβολή η γυναικολογική εξέταση είναι δυνατόν να δείξει λίγο αίμα στο περίνεο ή στον κόλπο αλλά περιορισμένη ενεργό αιμορραγία.

• Ο τράχηλος εμφανίζει καθόλου έως ελαφρά ευαισθησία και το τραχηλικό κανάλι είναι κλειστό.
• Η μήτρα είναι μικρότερη του αναμενόμενου και εμφανίζει και αυτή καθόλου έως ελαφρά ευαισθησία

Συνοπτικά η γυναικολογική εξέταση πρέπει να περιλαμβάνει εκτίμηση των παρακάτω:

• Εστία της αιμορραγίας.
• Ένταση της αιμορραγίας.
• Παρουσία ή όχι εμβρυϊκών ιστών στα προϊόντα της αποβολής.
• Ευαισθησία κατά την κίνηση του τραχήλου(αυξάνει την υποψία για έκτοπο κύηση).
• Κλειστό τραχηλικό στόμιο σε πλήρη ή επαπειλούμενη έκτρωση(εάν είναι ανοικτό πιθανή η αναπόφευκτη ή ατελής αποβολή).
• Μέγεθος και πιθανή ευαισθησία μήτρας.

Εργαστηριακές εξετάσεις

Οι εργαστηριακές εξετάσεις που συνίστανται να γίνουν είναι:γενική αίματος, μέτρηση β-HCG, καθορισμός ομάδας αίματος και διασταύρωση, έλεγχος για διάχυτη ενδαγγειακή πήξη και γενική ανάλυση ούρων.

• Η γενική αίματος θα βοηθήσει στον καθορισμό της ποσότητας απώλειας αίματος και στο κατά πόσο υπάρχει αναιμία. Εάν η αιμοσφαιρίνη και ο αιματοκρίτης είναι πολύ χαμηλά και η ασθενής είναι συμπτωματική, τότε είναι δυνατόν να απαιτείται μετάγγιση αίματος. Η γενική επίσης θα δώσει στοιχεία αναφορικά με μια πιθανή λοίμωξη, οπότε θα έχουμε αύξηση των λευκών αιμοσφαιρίων και μία ελαφρά αριστερή στροφή.
• Η β-HCG είναι σημαντική για την επιβεβαίωση της εγκυμοσύνης και της διάκρισής της από αιμορραγία λόγω κάποιας δυσλειτουργίας της μήτρας ή αιμορραγία από κάποια άλλη αιτία. Τα επίπεδα της β-HCG είναι επίσης σημαντικά για το διαχωρισμό της πλήρους αποβολής από μία επαπειλούμενη αποβολή ή έκτοπο κύηση. Εάν η τιμή της β-HCG είναι άνω των 1500-2000 mIU/mL, τότε ένα διακολπικό υπερηχογράφημα θα πρέπει να μπορεί να εντοπίσει μια βιώσιμη ενδομήτρια κύηση. Τιμή άνω των 3000 mIU/mL συνοδεύεται από διάκριση βιώσιμης ενδομήτριας κύησης από διακοιλιακό υπερηχογράφημα. Εάν η τιμή είναι τόσο υψηλή, το τραχηλικό κανάλι είναι κλειστό και το ιστορικό της ασθενούς συνοδεύεται από διέλευση ιστού, η οποία έχει επιβεβαιωθεί από τον ιατρό, τότε μία άδεια μήτρα στο υπερηχογράφημα σημαίνει πλήρη αποβολή. Ωστόσο σε περίπτωση όπου η τιμή της β-hCG είναι αυξημένη και δεν υπάρχει ιστορικό αποβολής εμβρυϊκού ιστού και στο υπερηχογράφημα διακρίνεται μια άδεια μήτρα, τότε πρέπει να θεωρηθεί πως υπάρχει έκτοπος κύηση μέχρι αποδείξεως του εναντίου. Χαμηλές τιμές β-hCG(χαμηλότερες από 200 mIU/mL) δυνατόν να δυσκολέψουν τη διάγνωση. Η παρακολούθηση των τιμών της β-hCG ανά μερικές ημέρες είναι μια επιλογή εάν η ασθενής είναι σταθερή και δεν παραπονείται για πόνο. Εάν οι τιμές αυτές σταθεροποιηθούν και τελικά πέσουν, η ασθενής κατά πάσα πιθανότητα θα αποβάλλει το έμβρυο. Ωστόσο, εάν οι τιμές αυξηθούν, τότε είναι απαραίτητα διαδοχικά υπερηχογραφήματα για να καθοριστεί το κατά πόσο πρόκειται για μία ενδομήτρια κύηση ή για μία έκτοπο κύηση, οπότε απαιτείται και ανάλογη αντιμετώπιση.
• Ο καθορισμός ομάδος αίματος και η διασταύρωση είναι σημαντική ούτως ώστε να καθοριστεί το κατά πόσο η θεραπεία με RhoGAM είναι απαραίτητη. Μια γυναίκα ή οποία είναι Rh αρνητική πρέπει εντός 72 ωρών από την αποβολή ή την έκτοπη κύηση να λάβει RhoGAΜ, ούτως ώστε να αποκλεισθεί η πιθανότητα η κύηση να εξέθεσε την ασθενή σε θετικά αντιγόνα. Εάν και ο πατέρας είναι Rh αρνητικός τότε η ασθενής είναι δυνατόν αν μην λάβει τη θεραπεία. Επίσης ο καθορισμός και η διασταύρωση είναι σημαντικές σε περιπτώσεις όπου επιβάλλεται μετάγγιση.
• Ο έλεγχος για διάχυτη ενδαγγειακή πήξη είναι απαραίτητος για καταστάσεις με εκσεσημασμένη αιμορραγία. Συνήθως περιλαμβάνει μέτρηση αιμοπεταλίων, επίπεδα ινωδογόνου, χρόνο προθρομβίνης (PT) και χρόνο ενεργοποιημένης μερικής θρομβοπλαστίνης (aPTT). Εάν υπάρχει σημαντική αιμορραγία και η ασθενής καταναλώνει τους παράγοντες αυτούς γρηγορότερα από ότι τους παράγει, τότε απαιτείται κατ΄ αρχήν αντιμετώπιση του αρχικού συμβάντος και στη συνέχεια χορήγηση αιμοπεταλίων και παραγόντων πήξης (συνήθως στη μορφή του φρέσκου κατεψυγμένου πλάσματος) ή ινωδογόνου καθώς και μετάγγιση ερυθρών αιμοσφαιρίων. Πλήρες αίμα είναι δυνατόν αν μεταγγισθεί ως μία εναλλακτική λύση.
• Η γενική ανάλυση ούρων είναι σημαντική ώστε να αποκλεισθεί η πιθανότητα ουρολοιμώξεως. Οι έγκυες γυναίκες είναι πιο ευαίσθητες απέναντι στις ουρολοιμώξεις λόγω της επίδρασης της προγεστερόνης στις λείες μυϊκές ίνες των ουρητήρων, που δημιουργούν μια ελαφρά φυσιολογική διάταση. Μια κυστίτιδα ή ένας νεφρικός λίθος είναι δυνατόν να συνοδεύονται από αιμορραγία, αλλά η εστία της αιμορραγίας θα είναι από το ουροποιητικό.

Απεικονιστικές εξετάσεις

Γίνεται υπερηχογράφημα της πυέλου για τον αποκλεισμό εκτόπου κυήσεως, παραμεινάντων προϊόντων της κύησης, αιματώματος και άλλων καταστάσεων.

Εικόνες από υπερηχογράφημα

Εικόνα 4: Ενδομητρικό αιμάτωμα. Παρατηρείται μερική ρήξη των μεμβρανών σε έμβρυο 8 εβδομάδων.

Εικόνα 9 :Παλίνδρομος κύηση. Παραμονή νεκρού εμβρύου - εγκάρσια τομή. Αμνιακός σάκος με ανώμαλα όρια, μέγεθος μικρότερο του αναμενόμενου. Δεν υπάρχει καρδιακή λειτουργία.

Β’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών
Αρεταίειο Νοσοκομείο
Διευθυντής: Καθηγητής Γ. Κ. Κρεατσάς
Συντονιστής : Σπ. Δενδρινός, Αναπληρωτής Καθηγητής
Αθήνα, Νοέμβριος 2005