Είναι γνωστό ότι το ανοσολογικό σύστημα του ανθρώπου όπως προαναφέραμε είναι σε θέση να αναγνωρίζει και να απορρίπτει κάθε ξένο σώμα που εισέρχεται στον οργανισμό. Μπορούμε επομένως να θεωρήσουμε το κύημα ως ένα ημι-αλλομόσχευμα, που αντιβαίνει τον βασικό νόμο της ανοσολογίας των μεταμοσχεύσεων, που θεωρεί πως οι γενετικές διαφορές μεταξύ μοσχεύματος και ξενιστή θα οδηγήσουν σε αντιδραστική απόρριψη αφού τόσο το έμβρυο όσο και ο πλακούντας περιέχουν αντιγόνα πατρικής προέλευσης. Βασικό είναι να αναφέρουμε πως δεν υπάρχει αγγειακή συνέχεια μεταξύ μητέρας και εμβρύου και πως καθ’ όλη τη διάρκεια της κύησης η τροφοβλάστη είναι ο μόνος εμβρυϊκός ιστός που έχει έμμεση και συνεχή επαφή με το μητρικό περιβάλλον. Η τροφοβλάστη είναι ένα εξελιγμένο εκλεκτικό σύστημα μεταφοράς που επιτρέπει ή όχι την ανταλλαγή ουσιών από τη μητέρα στο έμβρυο και αντίστροφα. Η τροφοβλάστη εκφράζει αντιγόνα του συστήματος TLX ενώ δεν εκφράζει τα κλασσικά αντιγόνα του μείζονος ιστοσυμβατότητας Ι και ΙΙ , αλλά ένα αντιγόνο το HLA-G το οποίο ασκεί προστατευτική δράση. Προσφάτως, αποδείχτηκε η ύπαρξη μιας ρυθμιστικής πρωτεΐνης της CD46 ο πολυμορφισμός της οποίας δικαιολογεί αναγνώριση από τη μητέρα των πατρικής προέλευσης αντιγόνων του εμβρύου, τα οποία προστατεύουν έτσι την τροφοβλάστη από κυτταροτοξικά αντισώματα.

ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΑ ΕΠΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΩΝ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΑΠΟΒΟΛΩΝ

Ως αυτόματη αποβολή ορίζεται η διακοπή της κύησης η οποία γίνεται χωρίς ιατρική παρέμβαση πριν από την 24η εβδομάδα δηλαδή πριν από το στάδιο κατά το οποίο το κύημα μπορεί να θεωρηθεί βιώσιμο. Καθ’ εξιν ή επανειλημμένες αυτόματες αποβολές αποκαλούνται οι επαναλαμβανόμενες συνεχείς αποβολές , τριών ή περισσοτέρων κλινικά αναγνωρισμένων κυήσεων. Πρωτοπαθής ΕΑΑ έχουμε όταν η γυναίκα δεν έχει άλλο παιδί ενώ δευτεροπαθής ΕΑΑ σε περίπτωση που η γυναίκα έχει παιδί.

Οι ΕΑΑ εμφανίζονται σε συχνότητα 1-3% των ζευγαριών σε αναπαραγωγική ηλικία. Εδώ πρέπει να ξέρουμε πως η αυτόματη αποβολή είναι πολύ συχνή και πολλές φορές αγγίζει το 25% των κυήσεων. Τις περισσότερες περιπτώσεις οι αποβολές συμβαίνουν μέχρι τη 12η εβδομάδα της κυήσεως. Τελευταίες μελέτες δείχνουν πως η πιθανότητα γονιμοποιημένου ωαρίου να εξελιχθεί σε φυσιολογική κύηση ανέρχεται σε 23%. Κύρια αίτια των ΕΑΑ θεωρούνται:

1. γενετικά
2. ανατομικά
3. λοιμώδη
4. ορμονικά
5. ανοσολογικά
6. άγνωστα.

Απαραίτητη προϋπόθεση τόσο για την επιτυχημένη εμφύτευση όσο και για την φυσιολογική ανάπτυξη του εμβρύου είναι να μην αναγνωριστεί το κύημα ως αλλομόσχευμα αλλά να προστατευθεί ανοσολογικά από το ανοσολογικό αμυντικό σύστημα της μητέρας.

Στα ανοσολογικά αίτια συγκαταλέγονται δύο περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν συμβαίνει το παραπάνω με αποτέλεσμα αποβολές κυημάτων. Διακρίνονται δύο κατηγορίες :

1. Αυτοάνοσες, που αποτελούν το 3-10% του συνόλου των ΕΑΑ και
2. Αλλοάνοσες που πολλές φορές αγγίζουν το 60 - 80% των αγνώστων αιτιών.

Β’ Μαιευτική και Γυναικολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών
Αρεταίειο Νοσοκομείο
Διευθυντής: Καθηγητής Γ. Κ. Κρεατσάς
Συντονιστής : Σπ. Δενδρινός, Αναπληρωτής Καθηγητής
Αθήνα, Νοέμβριος 2005